Haziran ayında en çok borsa kazandırdı
Seçim ikinci tura kalınca BIST 100 Endeksi bankaların öncülüğünde yüzde 6.14 değer oranında kaybederken, Türkiye’nin riski primi ise 608 baz puanla son 22 ayın en yüksek seviyesine çıktı.
Geçen haftanın ikinci yarısında Millet İttifakı’nın Cumhurbaşkanlığı seçimlerini ilk turda kazanacağını satın alarak yükselen hisse senetleri ve Türkiye’nin düşen CDS primleri (kredi risk primi) bu kez yönlerini ters istikamete çevirdiler.
Sabah saatlerinde 105 baz puan artışla 597 puana çıkan Türkiye’nin CDS primleri öğle saatlerinde daha da yükseldi. Standard & Poors (S&P) Global Market Intelligence’a göre Türkiye’nin beş yıllık kredi risk primi (CDS) Kasım 2022’den bu yana en yüksek seviye olan 608 baz puanın üzerine çıktı. Türkiye’nin CDS primleri geçen hafta, beş ay sonra ilk kez 500 baz puanın altına gerilemişti.
Seçimin ikinci tura kalması Borsa İstanbul’u da kötü vurdu. Geçen haftayı 4 bin 795 puandan kapatan BİST 100 Endeksi açılıştan hemen sonra banka hisselerinin öncülüğünde yüzde 6.38’lik değer kaybıyla 4 bin 489 puana inince devreye “devre kesiciler’’ girdi. Birçok hissede işlemler soluklanmaları için durduruldu. Ardından yönünü yukarı doğru çeviren BİST 100 Endeksi saat 15.00 sularında kayıpların bir kısmını telafi ederek geçen haftaki kapanışın yüzde 2.83 altında seyrederken lokomotif kağıtlara gelen satışlarla yıkıldı. BİST 100 Endeksi günü hafta sonu kapanışının yüzde 6.14 altında 4 bin 501 puandan tamamladı.
BIST 100 Bankacılık Endeksi yüzde 9.58’lik kayıpla başı çekerken bütün banka hisselerinin de değer yitirdiği görüldü. İş(C) ve Akbank günü yüzde 9.95’lik, Garanti ve Yapı Kredi Bankası yüzde 9.97’lik, TSKB ise yüzde 9.98’lik düşüşle alıcısız kapattı. Borsa İstanbul’da hisseleri işlem gören kamu bankalarından Vakıfbank’ta düşüş yüzde 7.31, Halkbank’ta ise yüzde 5.76 ile sınırlı kaldı. Koç Holding yüzde 9.96’luk, Sabancı Holding ise yüzde 9.97’lik düşüşle günü alıcısız kapattı. Şişe Cam ise yüzde 8.18 değer yitirdi. BIST 100 Endeski’nin işlem hacmi dün 55.5 milyar lirayla sınırlı kaldı.
Adının açıklanmasını istemeyen bir borsacı düşüşe ilişkin olarak “Geçen hafta bu kağıtlar Millet İttifakı’nın gelişinden en çok yararlanacaklar arasında göründükleri için tavan yapmışlardı. Bugün ise tersi gelişme nedeniyle taban yaptılar. Zaten piyasada yabancı yatırımcı yok. Her şey bıyıklı yabancıların isteğine göre oluyor” dedi.
Bir başka borsacıya göre ise dün Tüpraş’ın yüzde 9.58’lik düşüşle taban yapması çok rahatsızlık verici bir olay. Tüpraş’ın Londra’dan işlem yapan bıyıklı yabancıların lokomotif kâğıdı olduğunu söyleyen borsacı “Yükselişler de düşüşler de TÜPRAŞ ile başlar. Bu nedenle büyük bir düşüşün öncesinde olmamızdan korkuyorum” diyor.
Türk Lirası cephesinde işler Borsa İstanbul ve risk priminde olduğu gibi kötü değildi. Dolar/TL dün sabah güne 19,65 civarından başladı ve yerinde kaldı. Akşam saatlerinde kapanış sonrası her zaman olduğu gibi bir miktar köpük yaptı. Ancak bankalarda alış ile satış arasındaki 2-2.5 TL’lik makas dün de görüldü. Bu da bazı bankaların kendilerini ek yükümlülükler altına sokacak döviz alımı yapmak istemedikleri ancak ellerindeki dövizi de kaçırmak istemedikleri şeklinde yorumlandı.
Akşam saatlerinde Kapalıçarşı’da doların alış fiyatı 20.50, satış fiyatı ise 20.60 TL’ye geriledi. Adının açıklanmasını istemeyen bir Kapalıçarşı esnafı konuya ilişkin şunları söyledi:
‘Geçen hafta perşembe ve cuma günleri seçim sonrası döviz değer kazanacak diye yüzde 10’luk bir artış olmuştu. Bugün TL 6 puan değer kazandı. Bir yerden döviz geldi, bence Merkez Bankası arka kapıdan satış yaptı. Bir de yükselecek beklentisi en azından bugün için gerçekleşmediğinden köpüğün bir kısmı gitti. Bakalım önümüzdeki günlerde ne olacak göreceğiz.”
Reuturs’ın haberine göre de TCMB’nin düzenlemelerinin yanı sıra riskleri artırmamak isteyen bankalar TL mevduat çekmek için adeta yarışırken kredi verme iştahı ise oldukça zayıf. Bir bankacı, “Seçimlerin ikinci tura kalma ihtimalinin ardından bazı bankalar hükümet ve ekonomi gidişatı belli olana kadar risk büyütmeme kararı aldı. Nakdi krediler şu anda durdu. Likiditeyi artırmak isteyen bankalar mevduat toplamaya odaklanıyor. Mevduat faizleri de yükselişini sürdürüyor, yüzde 40’ları aştı mevduat faizi” dedi.
Üst düzey bir diğer bankacı da nakdi kredinin şu anda verilmesinin zaten çok zor olduğunu belirterek, mevduattaki yüzde 40 seviyelerinin ise sektör için “sürpriz olmadığını” söyledi. Ancak görüşlerini aldığımız bazı bankacılar ise sürpriz olmayan bu faizin hayli yüksek mevduat sahibi müşterilere verildiğinin altını çiziyor.
Bir bankanın döviz masası işlemcisi, “Seçim sonrası beklentiler arasında kurun hızla 25’e doğru yükselebileceği yönünde beklenti ve fiyatlama vardı. Ancak bu beklenti gerçekleşmedi. Bu nedenle seçim öncesi kadar yüksek bir döviz talebinden bahsetmek mümkün değil. Vadeli işlemler bunu gösteriyor” dedi.