Altın tarihin en yükseğine nasıl çıktı? Oradan neden düştü?
Piyasaları faiz ateşi sardı: Dolar 25, euro 28 TL’yi aştı
Piyasalarda önceki gün faiz kararı sonrası başlayan hareketli seyir dün de devam etti. Dolar tarihinde ilk kez 25,73 TL'yi görürken, euroda 28,16, gram altında da 1,608 TL ile rekor kırıldı. Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi de dünü yüzde 2,85 yükselişle 5582 puandan tamamladı.
Piyasalarda önceki gün Merkez Bankası’nın (TCMB) beklentilerin altında kalan faiz artırımı sonrası yaşanan hareket dün de devam etti. Döviz kurları ve gram altında yeni rekorlar gelirken Borsa İstanbul’da ise pozitif seyir devam etti. Dolar, önceki gün başlayan hızlı yükselişini sürdürürken, dün serbest piyasada 25,73 TL’ye kadar yükselerek yeni rekorunu kırdı. Euro da zirvesini 28,16 TL’ye kadar çıkardı. Altının gram fiyatı, dolar/TL’deki hızlı yükselişin etkisiyle yeni zirvesini 1608,64 liraya kadar taşıdı.
Borsa İstanbul’da pozitif seyir
Borsa İstanbul, önceki gün TCMB’nin beklentileri karşılamayan faiz kararı sonrası yükselişini yüzde 4’ün üzerine taşırken, düne de primli başladı. BIST 100 endeksi gün içinde 5478-5593 bant aralığında hareket ederken, dünü yüzde 2,85 oranında yükselişle 5582 puandan tamamladı. Bankacılık endeksi ise gün içinde yükselişini yüzde 4’ün üzerine kadar taşırken, kapanışta yüzde 3,27 artışla 5152 puanda işlem gördü. Tüm sektör endeksleri yükselirken, en çok kazandıran yüzde 8,40 ile madencilik oldu.
Şimşek’ten faiz mesajı: Kademeli olacak
Bu arada dün İstanbul’a hareketinden önce Ankara Esenboğa Havalimanı’nda basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ekonomi politikalarının, kısa vadede fiyat istikrarını ve finansal istikrarı hedeflediğini belirterek, “Bu hedeflere ulaşmada kararlıyız” dedi. Şimşek yaptığı değerlendirmede, “Ekonomi politikalarımız kısa vadede fiyat istikrarını ve finansal istikrarı hedeflemektedir. Bu hedeflere ulaşmada kararlıyız. Merkez Bankasının dünkü açıklamasında belirtildiği gibi bu bir süreçtir. Kararlılıkla kademeli olarak bu süreç yönetilecektir” diye konuştu.
Hakan Kara: Herkese nasip olmaz
Gelişmeler üzerine Merkez Bankası eski Başekonomisti ve Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kara, Twitter’dan şu paylaşımı yaptı:
Tarihinin en yüksek faiz artışını yaptığın gün kuru böyle sıçratabilmek herkese nasip olmaz.. pic.twitter.com/YHjIDiGpI4
— Hakan Kara (@ali_hakan_kara) June 23, 2023
Bilgi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cem Başlevent de Yeni Şafak gazetesinin faizle ilgili haberini eleştirerek, şöyle dedi:
27 ay önce “operasyon”, 27 ay sonra “piyasa beklentisinin altında parasal sıkılaştırma”. pic.twitter.com/usFrG8a2LD
— Cem Başlevent (@cbaslevent) June 23, 2023
Koç Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selva Demiralp de Twitter hesabından yaptığı paylaşımda Taha Akyol’u şu sözlerle eleştirdi:
Taha Bey çok çarpıcı değerlendirmelerde bulunmuş: “Nass, Müslümanlara enflasyonu patlatın, tefeci faiziyle dolar borçlanın, bütçeden faize olukla para akıtın, gelir dağılımını bozun demiş olabilir mi?!” https://t.co/ZbqMiM7cmx
— Selva Demiralp (@SelvaDemiralp) June 23, 2023
Eğilmez’in ikinci senaryosu doğru çıktı: Dağ fare yarattı
Bu arada Hazine eski Müsteşarı ve iktisatçı Dr. Mahfi Eğilmez’in 21 Haziran’da Kendime Yazılar bloğunda kaleme aldığı yazıda TCMB’nin atacağı adımlarla ilgili ortaya koyduğu 3 senaryodan ikincisi doğru çıktı. Eğilmez, Twitter hesabından yazısını paylaşarak şu sözlere yer verdi:
Bu yazımdaki ikinci senaryo yani yapısal reformlar olmadan % 15 faiz artırımı uygulamaya geçirildi ve durum aynen orada yazdığım gibi oldu. https://t.co/w8zPravv9T
— Mahfi Eğilmez (@mahfiegilmez) June 23, 2023
Merkez Bankası’nın politika faizini yüzde 8,5’ten yüzde 15 düzeyine yükselttiği senaryosu için Eğilmez şunları yazmıştı: Bu artış, son dönemde yaratılan yüksek artış beklentilerinin yarattığı beklenti tuzağı nedeniyle ‘dağ fare yarattı’ yorumuna yol açabilir. Herhangi bir olumlu sonuç yaratamayacağı gibi ilerleyen sürede olumsuz beklentilerin artmasına yol açabilir. Bu çapta bir artışla ülkeye yabancı yatırımcı gelmez, bankalar bir miktar negatif etkilense de bu etkilenme fazla olmaz. Zombi şirketlerin zombiliği su yüzüne çıkar, KOBİ’ler biraz daha sıkıntıya girer. Kur fazla geriye gitmeyeceği için ihracat ve ithalat çok fazla etkilenmez. Böyle bir faiz artırımı faizi hiç artırmamaya göre beklentilerini haksız çıkaracağı için ilerleyen günlerde daha olumsuz sonuçlara yol açabilir.
Oyunlar ve Bulmacalar