Menzil cemaati şimdilik üçe bölünmüş durumda
Türkiye'deki en büyük dinsel yapılanmalardan biri olan Menzil cemaatinin 'şeyh'i Abdülbaki Erol öldü. Cenazesi bugün Menzil Köyü'nde defnedilecek olan Erol için THY Adıyaman'a ek seferler düzenledi. Tarikatin 'gavs' adını verdiği şeyhliğine en yakın isim Seyyid Saki El Hüseyni.
Türkiye’nin en büyük dinsel gruplarından biri olan Menzil cemaatinin ‘şeyh’i Abdülbaki Erol, 74 yaşında hayatını kaybetti. 11 Haziran’da Menzil’e ait Emsey Hospital’da tedavi altına alınan Abdülbaki Erol tüm müdahalelere rağmen dün saat 14.10’da öldü. Ölüm haberini Menzil’in sosyal medya hesabından duyurdular.
إِنَّا لِلَّٰهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ
Gavs-ı Sânî Şeyh Seyyid Abdülbâkî Elhüseynî hazretleri ahirete irtihal etmiştir. pic.twitter.com/8z4UtFIalK
— Menzil Yolu (@MenzilYolu) July 12, 2023
Menzil’in şeyhi Abdülbaki Erol’un ölüm haberinin hemen ardından devlet erkanından jestler art arda geldi.
Cemaat üyeleri tarafından ‘Gavs’ diye tanımlanan Elhüseyni’nin cenazesinin cuma günü tarikatın merkezi olan Adıyaman’ın Menzil köyünde defnedileceği öğrenildi. THY ise cenaze için Adıyaman’a ek sefer düzenledi.
Bir süredir Menzil’in devlet içindeki örgütlenmesine dair yaptığı haberlerle dikkat çeken BirGün’den İsmail Arı ise, sosyal medya hesabından dikkat çeken bir paylaşım yaptı. Çakarlı (yani sadece resmi araçların takmasına izin olan ışıklandırma sistemine sahip) araçların konvoy yaptığı bir videoyu paylaşan Arı, “Menzil Cemaati’nin şehyi Abbülbaki Erol’un cenazesi Adıyaman’a büyük bir konvoyla götürülüyor. Konvoyda çok sayıda çakarlı ve tepe lambalı araç var. Bu araçlar kimlere ve hangi kurumlara ait? İçişleri Bakanlığı cemaatlere çakar ve tepe lambası mı dağıtıyor? Kim bu kişiler?” diye sordu.
Menzil Cemaati'nin şehyi Abbülbaki Erol'un cenazesi Adıyaman'a büyük bir konvoyla götürülüyor. Konvoyda çok sayıda çakarlı ve tepe lambalı araç var. Bu araçlar kimlere ve hangi kurumlara ait? İçişleri Bakanlığı cemaatlere çakar ve tepe lambası mı dağıtıyor? Kim bu kişiler? pic.twitter.com/0PCn4Vtc8S
— İsmail Arı (@ismailari_) July 12, 2023
Nakşibendi Tarikatı’nın Halidilik koluna mensup Menzil cemaatinin kurucusu Seyyid Abdulhakim El Hüseyni’dir. 1905 yılında Siirt’in Baykan ilçesinin Bilvanis köyünde doğan Abdulhakim El Hüseyni dini eğitimini bu bölgelerde bulunan medreselerden alarak çalışmalarına başladı. Bir dönem Suriye’de de bulunan Abdülhakim El Hüseyni 1940’lı yıllarda Adıyaman’ın Menzil Köyü’nde toprak satın alarak burada kendi dergahını kurdu ve Menzil cemaatinin temelini attı.
Abdulhakim El Hüseyin’in 1972 yılında ölümü sonrası oğlu ve aynı zamanda halifesi olan Muhammed Raşid Erol cemaatin başına geçti. Menzil grubunun yaygınlaşması da Muhammed Raşid Erol döneminde oldu. O dönem Milli Görüş hareketini destekleyen Muhammed Raşid Erol’un siyasetle yakından ilgilenmesi 12 Eylül Darbesi’nden sonra Ankara’nın da dikkatini çekti. Muhammed Raşid Erol 983 yılından 1985 yılına kadar Gökçeada’da zorunlu ikamet altında tutuldu. Sağlık sorunları nedeniyle 1985 yılında Ankara’ya naklini aldıran Muhammed Raşid Erol 1986 yılında Menzil köyüne geri döndü.
Muhammed Raşid Erol bir de suikast girişimi atlattı. 16 Nisan 1991 tarihinde akli dengesi yerinde olmayan bir kişinin zehirli böcek ilacı bulunan enjektör iğnesini Muhammed Raşid Erol’un eline batırdı. Hastane de tedavisi yapılan Erol , daha sonra zehirleme girişiminde bulunan kişiyi affetti, olay ise tam olarak aydınlığa kavuşturulamadı.
22 Ekim 1993 tarihinde Muhammed Raşid Erol’un ölümü sonrası şeyhliğe kardeşi Abdülbaki Erol getirildi. Menzil imparatorluğu olarak da ifade edilen bu yapının esas kurucusu Abdülbaki Erol oldu. Menzil, Abdülbaki Erol döneminde kurumsallaşma atağı başlatarak vakıflar ve bu vakıflar üzerinden değişik iş kollarında kurduğu şirketlerle büyük bir ekonomik güç haline geldi. Menzil grubunun en bilindik iki kurumu var. Bunlardan birisi Semerkand Eğitim Vakfı, diğer ise Beşir Derneği. Beşir Derneği 2013 yılında kamu yararına doğrudan yardım toplayan dernek statüsüne getirildi.
Abdülbaki Erol döneminde devlet bürokrasisinde de Menzil cemaati elini güçlendiren dini grupların başında geldi. Özellikle Sağlık ve İçişleri Bakanlığı içinde Menzil grubunun son yıllarda gücünü daha da artırdığı iddiası birçok defa dile getirildi.
Abdülbaki Erol’un ölmesi sonrası yeni şeyhin kim olacağı ise merak konusu. Abdülbaki Erol’un 5 oğlu ve 2 kızı bulunuyor. Oğullarının isimleri şöyle:
Seyyid Saki El Hüseyni, Seyyid Muhammed Fettah El Hüseyni, Seyyid Mübarek El Hüseyni, Seyyid Muhammed Mahsun, Seyyid Muhammed Emin.
Damatları ise Seyyid Taceddin, Seyyid Mazhareddin. Damatları ağabeyi ve bir önceki Menzil şeyhi Muhammed Raşid Erol’un çocukları. Şeyhliğe veya onların tabiri ile Gavs’lığa en yakın isim Abdülbaki Erol’un oğlu aynı zamanda da halifesi olan Seyyid Saki El Hüseyni olduğu dile getiriliyor.