Seçimden sonra ekonomiyi neler bekliyor? Fatih Özatay’a göre bir faiz artışı daha lazım
Faiz yükseldi, kredi kartı borcu bir haftada 32,5 milyon lira arttı
Politika faizinin yüzde 17,5'e çıkmasıyla artan faizler kredi kartı borçlarının yeniden yükselmesine neden oldu. 14 Temmuz’da 808 milyar 710 milyon TL olan kredi kartı borçlanma miktarı 21 Temmuz’da 807 milyar 273 milyon TL’ye gerilerken temmuzun son haftasında 839 milyar 830 milyon liraya çıktı.
Geçen yıla göre en büyük artışın taksitli kredi kartı borçlanmalarında yaşanması, vatandaşların nakit ihtiyaçlarını kredi kartı nakit avanstan para çekerek karşıladığını gösteriyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) verilerine göre, faizdeki artış bireysel kredi kartı borçlanmalarının yeniden yükselmesine neden oldu. 14 Temmuz’da 808 milyar 710 milyon TL olan kredi kartı borçlanma miktarı 21 Temmuz’da 807 milyar 273 milyon TL’ye gerilerken temmuzun son haftasında tekrar yükselişe geçerek 32,5 milyon liralık artışla 839 milyar 830 milyon TL’ye ulaştı. TL ve yapancı para cinsinden bireysel kredi kartları borçlanmaları temmuz ayının son haftasında 839 milyar 830 milyon TL oldu. Bunların 399 milyar 534 milyon TL’sini taksitli, 440 milyar 296 milyon TL’sini taksitsiz borçlar oluşturdu. Nisan 2023’ten itibaren yükselişte olan kredi kartı borçlanmaları, temmuz ayında da artışını sürdürdü. Bireysel kredi kartı borçlanmaları geçen yılın aynı dönemine göre tam 2,85 kat arttı. Kredi kartı borçlanmalarında taksitsiz borçlanmaların yüzde 160, taksitli borçlanmaların ise yüzde 219 seviyesinde olduğu görüldü.
‘Tüketiciler nakit ihtiyaçlarını taksitli nakit avans çekerek karşılıyor’
Kredi kartı ve nakit avans kullanımına art arda gelen faiz artırımlarının borçlanmalara nasıl yansıdığını araştıran karşılaştırma sitesi encazip.com, vatandaşların bireysel kredi kartı ve nakit avans borçlanmalarına talebinin artmaya devam ettiğini ortaya koydu. Geçen yıla göre en büyük artışın taksitli kredi kartı borçlanmalarında yaşandığı görüldü. Taksitli kredi kartı borçlanmalarındaki 3,19 katlık artışı değerlendiren encazip.com kurucusu ve tasarruf uzmanı Çağada Kırım, “Taksitli kredi kartı borçlarının bu denli artmasının tüketicilerin kredi kartlarından kullanılan taksitli nakit avanslar olduğunu düşünüyoruz. İhtiyaç kredilerinin artış oranının düşük olması, tüketicilerin nakit ihtiyaçlarını kredi kartlarından taksitli nakit avans çekerek karşıladığını görüyoruz. Buna ilave olarak bankaların da yeni müşterilere uyguladığı sıfır faizli taksitli nakit avans kampanyaları bu artışta pay sahibi” dedi.
Kurumsal taksitli kredi kartı borçlanmalarında düşüş yaşandı
BDDK verilerine göre, kurumsal kredi kartları borçlanmaları 342 milyar 710 milyon TL oldu. Bunların 163 milyar 26 milyon TL’sini taksitli, 179 milyar 683 milyon TL’sini taksitsiz borçlanmalar oluşturdu. 14 Temmuz’da 329 milyar 225 milyon TL olan borçlanmalar, 21 Temmuz’da 333 milyar 378 milyon TL’ye yükseldi. 23 Haziran’dan itibaren kurumsal taksitli kredi kartı borçlanmalarında düşüş yaşandığı gözlendi. Son olarak 14 Temmuz’da 163 milyar 115 milyon TL olan taksitli borçlanma, 21 Temmuz’da 162 milyar 810 milyon TL olarak kayıtlara geçti. 28 Temmuz’da ise 163 milyar 26 milyon TL oldu. 7 Temmuz’dan itibaren ise taksitsiz kurumsal taksitli kredi kartı borçlanmalarında artış yaşanıyor. Son olarak 14 Temmuz’da 166 milyar 110 milyon TL olan kurumsal taksitsiz kredi kartı borçlanmalarının 21 Temmuz’da 170 milyar 568 milyon TL olduğu, 28 Temmuz’da ise bu rakamın 179 milyar 683 milyon TL’ye yükseldiği görüldü.
Politika faizindeki yükseliş kredi kartı faizlerini artırdı
Merkez Bankası (TCMB), 22 Haziran’da yaptığı Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında politika faiz oranlarını yüzde 8,5’ten yüzde 15’e; 20 Temmuz’da yaptığı PPK’de ise yüzde 15’ten yüzde 17,5’e yükseltmişti. Öncesinde, 1 Aralık 2022’den 1 Temmuz 2023’e kadar faiz oranları sabit tutulmuş, kredi kartı ve nakit avans işlemlerinde azami akdi faiz oranları yüzde 1,36 ve azami gecikme faiz oranları yüzde 1,66 olarak belirlenmişti. Faiz kararı ile birlikte yapılan düzenlemeye göre, 1 Temmuz’dan itibaren geçerli olmak üzere kredi kartlarında ve nakit avanslarda azami akdi faiz oranları yüzde 1,91’e ve azami gecikme faiz oranları yüzde 2,21’e çıkarıldı. Yeni düzenlemeyle bu oranlar daha da artırılarak 1 Ağustos’tan itibaren geçerli olmak koşuluyla kredi kartı kullanımında, azami akdi faiz oranı yüzde 2,13’e, azami gecikme faiz oranı yüzde 2,43’e ve nakit avanslarda ise azami akdi faiz oranı yüzde 2,89’a, azami gecikme faiz oranı ise yüzde 3,19’a çıkarıldı.
Oranlar nasıl belirleniyor?
Bankalar tarafından kredi kartı işlemlerinde uygulanabilecek azami faiz oranlarının hesaplanabilmesi için gerekli olan referans oran, ‘Bankalarca Ticari Müşterilerden Alınabilecek Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ (Sayı: 2020/4)’ kapsamında belirlenen yöntemle hesaplanarak ilan ediliyor. T.C. Merkez Bankasından yapılan açıklamaya göre, TL cinsinden kredi kartı işlemlerinde uygulanacak aylık azami akdi faiz oranı, aylık referans orana 55 baz puan eklenerek belirleniyor. Kredi kartları vasıtasıyla yapılan nakit çekim veya kullanım işlemlerinde uygulanacak aylık azami akdi faiz oranı ise aylık referans orana 131 baz puan eklenerek belirleniyor. Yine TL cinsinden kredi kartı işlemlerinde uygulanacak aylık azami gecikme faiz oranları ile TL cinsinden kredi kartı işlemlerinde uygulanacak aylık azami akdi faiz oranlarına 30 baz puan eklenerek belirleniyor.
Oyunlar ve Bulmacalar