Fransa’da aşırı sağda ‘gelenekselden kopuş’, antisemit eylemlerde artış

İsrail ve Filistin arasındaki çatışma devam ederken, dünyanın birçok yerinde Filistin’e destek eylemleri devam ediyor. Ancak başta Avrupa kentleri olmak üzere, Yahudi gruplar antisemit eylemlerde artış olduğunu iddia ediyor.

Dün akşam Fransız devlet televizyonu France 2’de konuşan Fransa İçişleri Bakanı Gérald Darmanin, ”7 Ekim’den bu yana binden fazla Yahudi karşıtı eylem şikayeti oldu ve 486 kişi gözaltına alındı” dedi. Darmanin, bu sayılarda geçtiğimiz yıllara göre ”bir patlama” yaşandığını söyledi. Darmanin ayrıca Yahudi karşıtı söz ve eylemlerde bulunan yabancıların sınır dışı edileceğini hatırlattı.

‘Antisemit’ eylemlerde artış

Fransa’da yaşayan birçok Yahudi grup, ‘korku ve güvensizlik’ hissettiklerini söylüyor. Dün sabah saatlerinde Lyon şehrinde sahibi Yahudi olan bir pizzacının duvarlarında ”davud yıldızı” ve ”ölüm” mesajları görülmüştü. Suç duyurusunda bulunan işletmeci Daphna Benyamine, ”19 senedir bu mahalledeyim, hiç sorun yaşamamıştım. Kendimi güvende hissetmiyorum” dedi. Kapılara çizilen yıldızlar, Nazi Almanya’sında Yahudi’leri fişlemek için yapılan uygulamaları hatırlattı.

🇫🇷 #FRANCE > Les tags antisémites sont de plus en plus nombreux dans les rues françaises, comme derrière ce restaurant de Lyon ce dimanche. https://t.co/81uTvkZmqi pic.twitter.com/V86zlaS189

— ERETZ Info (@EretzInfo) November 5, 2023

Yine Lyon’da geçen cumartesi Yahudi bir kadın evinde bıçaklanarak öldürüldü. Fransa’nın başka kentlerinde de benzer olaylar yaşandı. Örneğin Almanya sınırında bulunan Strasbourg’da bir anaokulunun duvarına ”İyi bir Yahudi ölü bir Yahudi’dir” yazısı görüldü.

« Un bon juif est un juif mort »

Secteur de l’Ecole maternelle Vauban, ce matin à #Strasbourg. Nous ne sommes plus dans la théorie. A quelques jours du 85ème anniversaire de la Nuit de Cristal, la haine des juifs s’affiche à nouveau en grand dans nos rues. Face à… pic.twitter.com/ftS4f6ajEn

— Pierre Jakubowicz 🇫🇷🇪🇺 (@PJakubowicz) November 3, 2023

Avrupa’nın en kalabalık Yahudi ve Arap topluluklarına ev sahipliği yapan Fransa’da antisemit eylemler yeni değil. 2000 yılında başlayan ikinci intifadadan (Filistin ayaklanması) beri bu tarz olaylar artış gösteriyor. 1990’lı yıllarda yüze yakın antisemit eylem kaydedilirken, 2000’li yıllardan beri bu sayı binlere çıktı.

Avrupa’da antisemit eylemlerdeki artış, Yahudi toplumlar için güvensizlik yaratıyor. Yahudi tarihi uzmanı Danny Trom’a göre bunun iki nedeni var: ”Fransa’da yaşayan Yahudileri kendilerini güvende hissettiren iki unsur var. Fransız devletinin onları antisemit eylemlere karşı koruduğu fikri ve sorun yaşamaları halinde İsrail’e her daim kaçabilme fırsatı. Ancak bugün olduğu gibi hem İsrail saldırıya uğradığında hem de Fransa’da Yahudi karşıtı eylemler artınca, iki devlete de güvenemedikleri için korku hissediyorlar”.

Aşırı sağda geleneksel kopuş, İsrail’e destek açıkladı

Fransız siyasetinde tarihsel olarak Yahudi karşıtı söylemleri milliyetçi partiler tarafından dile getiriliyordu. Örneğin eski adıyla Ulusal Cephe lideri Jean-Marie Le Pen, ‘Yahudi soykırımı o kadar da insanlık dışı değildi” veya ”Gaz odaları sadece küçük bir detaydı” gibi ifadeleri yüzünden yargılanmıştı. Ancak bugün tablo daha farklı. Parti liderliğini baba Le Pen’den devralan Marine Le Pen, Yahudi karşıtı söylemleri nedeniyle babasını partiden ihraç etmişti. Le Pen, son olarak mecliste verdiği bir konuşmada Fransa’daki Yahudileri ‘İslami terörden’ koruyacağına söz vermiş, ”İsrail’in kendini savunma hakkı var ve hatta halkını korumanın İsrail devletinin görevi olduğunu düşünüyorum” demişti. Aynı hafta partisinin bazı milletvekillerinin İsrail lehine bir yürüyüşe katılması da dikkat çekmişti.

Birçok Fransız yorumcu, bunun Avrupa seçimleri yaklaşırken ‘faydacı’ bir duruş olduğunu iddia ediyor. Ifop düşünce kuruluşunun başkanı Frédéric Dabi’ye göre ”Le Pen, İsrail’e destek vererek kamuoyuna daha ılımlı bir imaj vermeyi ve meclisteki yalnızlığını azaltmayı hedefliyor”.

Fransız soluna ‘Yahudi düşmanı’ ithamı

Öte yandan, mecliste ana muhalefet partisi konumunda bulunan Boyun Eğmeyen Fransa (La France İnsoumise) 7 Ekim’den bu yana ‘Yahudi düşmanı’ olmakla suçlanıyor. Geçen haftalarda Fransa Meclis Başkanı Yael Braun-Pivet İsrail’i ziyaret etmiş, söz konusu ülkenin ‘kendini savunma hakkına saygı duyduğunu’ iletmişti. Ziyareti sırasında Boyun Eğmeyen Fransa lideri Jean-Luc Mélenchon, sosyal medya platformu X üzerinden ziyareti sertçe eleştirmiş, Mélenchon, Paris’teki bir Filistin eyleminin videosunu attığı paylaşımında, ”İşte Fransa. Bu sırada, Meclis Başkanı Pivet katliamı desteklemek için Tel-Aviv’de ‘kamp kuruyor’. Fransız halkının adına değil!” demişti.

Buna ek olarak partinin farklı milletvekilleri ”Hamas’ın bir terör grubu değil, halk direnişi” olduğunu söylemişti. Hem sağ partiler hem de diğer sol partiler tek ağızla partinin duruşunu eleştirmişti. Fransa’daki Yahudi Kurumları Temsilcileri Konseyi Başkanı Yonathan Arfi, ”Sol partilerden gelen ‘Filistinlilerin saldırmak için haklı sebepleri vardı’ gibi söylemler, geleneksel Yahudi düşmanlığını destekleyenlerdir” dedi. Arfi’ye göre, 2022 yılında düzenlenen cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Yahudi oyları, Mélenchon’un ”ilk turda kaybetmesine” neden oldu.

ABD’de işçiler, siyahiler, öğrenciler ve çevreciler Filistin için tek yürek: İsrail’in savaş suçlarını ABD doları besliyor