Bakanlık İliç altın madenini Anagold’a çalışan şirkete denetletmiş

Erzincan’ın İliç ilçesinde dokuz işçinin toprak altında kaldığı altın madeni faciasının ardından şu ana kadar sekiz kişi tutuklandı. Tutuklananlardan ikisinin idari sorumluluğu olan mühendis, birinin de Kanadalı şirketin yetkilisi olduğu biliniyor. Ancak şirketin Türkiye müdürünün, liç yığınını denetleyen bürokratların, bağımsız denetim şirketlerinin yöneticilerinin ya da herhangi bir kamu görevlisinin ifadesi dahi alınmadı.

Duvar’dan Bahadır Özgür’ün haberine göre daha önce yaşanan ve gizlenen liç yığını kayması ve zehirli atık sızıntısı denetimi ise Anagold’dan taşeron işler alan özel bir şirkete yaptırılmış.

İliç’teki felaketi başından itibaren yakından izleyen CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz geçen hafta önemli bir belge paylaştı. Belge 2022 yılında meydana gelen yığın liçi kayması ile yine aynı yıl gerçekleşen zehirli atık sızıntısı denetimine ilişkindi.

Deniz Yavuzyılmaz’ın paylaştığı belge

Bakanlığa bağlı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü’nün resmi yazısında Anagold Madencilik’te 27 Mart 2022 günü yaşanan kayma sonucunda sahanın tamamında Maden Atığı Depolama Tesisi Onay Belgesi’nde belirtilen şartlara dönülmesi, boru hatlarında meydana gelebilecek arıza durumlarını önceden haber verecek otomasyon sisteminin kurulması ve yaşanan kazaların tekrarlanmaması amacıyla alınması gereken ilave tedbirlerin bakanlığa bildirilmesi istendiği belirtiliyor.

İliç’te ilkokul mezunu bile olmayanlar ‘sorumlu’ gösteriliyor

Bakanlık yetkililerinin bu bilgileri istediği kurum ise dikkat çekici. Ore Mineral Sondaj Mühendislik. Üstelik şirketin bakanlık adına yığın liçi ve atık barajı inşaatlarının denetiminde görevlendirildiği de anlaşılıyor. Yani Murat Kurum’un başında olduğu dönemde Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığı en önemli konudaki denetimi özel bir şirkete havale etmiş. Ayrıca şirket 2022’deki iki olay sonrasında da gerekli önlemlerin alınıp alınmadığını raporlamış.

Deniz Yavuzyılmaz devletin denetim görevinin bir şirkete verilmesinin skandal olduğunu belirtiyor. Ama iş bununla da kalmamış.

Yavuzyılmaz’ın belgeyi paylaşması üzerine gazeteci Bahadır Özgür’ün konuştuğu şirketin yetkilileri uzmanlık alanları kapsamında liç yığını ve atık barajı inşaatlarının standartlara uygun olup olmadığını bakanlığın isteğiyle raporladıklarını, denetimin bakanlık gözetiminde yapıldığını, görev alanları dışında denetim işleri olmadığını açıkladılar. Bakanlık tarafından verilen görev haricinde Anagold ile iş yapıp yapmadıkları sorusuna ise şu yanıtı verdiler: “Düzenli olmamakla beraber 2009’dan beri Anagold ile de çalışıyoruz. Bizim alanımız ağırlıklı olarak altın madenlerindeki inşaatlar zaten. Kimlerle çalıştığımız şirketimizin açık kaynaklarında, internet sitesindeki referanslarda yer alıyor. İnşaat yapmıyoruz, yapılan inşaatların teknik vb. yönden uygunluğunu kontrol ediyoruz. Anagold’da da kontrol yetkimiz sınırlı. Asıl sorumlu bakanlık yetkilileri. Biz uzmanlık çerçevesinde raporlama yaptık.”

Ne var ki Yavuzyılmaz’ın ortaya çıkardığı belgeye bakıldığında Anagold’un çalışmaya devam etmesini sağlayan yasal onayın şirketin yaptığı denetim ve hazırladığı rapor sonucunda verildiği açıkça anlaşılıyor. Yani bakanlık 2022’de iki vahim olay yaşanmasına rağmen tarafsız, resmi bir denetim yapmak yerine Anagold ile iş yapan şirketin denetimini yeterli görmüş. İliç’te bugün yaşanan felaket de tam olarak denetlendiği söylenen bölgede gerçekleşti.

Özgür haberin sonunda şu ifadeleri kullandı:

“Dolayısıyla bakanlık yetkililerinin ‘asli kusurlular’ listesinin en tepesinde yer alması gerekiyor. Lakin kamuoyu manipüle ediliyor, sanki bir ‘doğa olayı’ yaşanmış gibi davranılıyor. Depremden sonra ülkenin karşılaştığı en büyük felakette sorumluluğu bulunan Murat Kurum ile şirketin üst düzey yöneticileri, ilk günden başlayan çabayla bu suçtan kurtarılıyor.”

Binali Yıldırım Üniversitesi heyeti İliç’i gezdi: Her şey yolunda