Kaldırımda beklerken vuruldu
Bütün dünya biyoplastiğe dönmeye uğraşıyor. Türkiye'de de Malatya İnönü Üniversitesi Teknopark'ta kayısı çekirdeği kabuğundan üretilen biyoplastik ambalaj sanayisinden beyaz eşya sektörüne kadar birçok alanda kullanılabilecek.
Malatya’da özellikle kış aylarında yakacak olarak kullanılan kayısı çekirdeği kabuğu Teknopark’ta bir firma tarafından endüstriyel ürüne dönüştürüldü. AA muhabirinin görüştüğü gıda mühendisi Merve Atalay 2018 yılında Kanada British Columbia Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü’nde eğitim görürken gıda atıklarının ekonomiye kazandırılması konusunda araştırmalar yaptıklarını, bunun sonuçlarını Türkiye’de hayata geçirmeye karar verdiğini söyledi.
Atalay kayısı çekirdeği kabuğuyla ilgili İnönü Üniversitesi Teknopark’ta yaklaşık iki yıldır yürüttükleri çalışmaları anlattı: “Patates, elma gibi birçok gıda atığının ekonomiye kazandırılması için AR-GE çalışması yaptık. Onların içindeki değerli bileşenleri ayrıştırarak o bileşenlerle biyoplastik üretiyorduk. Deprem nedeniyle makinelerimiz hasar aldı, seri üretime geçmek üzereyken ara vermek zorunda kaldık. Tüm mikroorganizmalarımızı, stok çözeltilerimizi depremle kaybettik. Yeni geliştirdiğimiz malzemeyi kayısı çekirdeği kabuğuyla güçlendirme AR-GE çalışmamızı sürdürdük. TÜBİTAK 1507 KOBİ Destek Programı kapsamında kayısı çekirdeği kabuğundan biyoplastik üretmeyi başardık. Doğada yüzde 100 çözünebilen bir ürün bu.”
Kayısı çekirdeği kabuğundan elde ettikleri biyoplastiğin istenen forma dönüştürülebildiğine işaret eden Atalay şunları söyledi:
“Plastiğin kullanıldığı tüm sektörlerde mutfak, beyaz eşya, otomotiv sektöründen tutun kozmetik sektörüne kadar plastiğin kullanıldığı sektörlerde ikame olarak kullanılabilecek, yüzde 100 doğal bir malzeme. Kayısı çekirdeği kabuğundan ince film ürettik, ambalaj sanayisinde kullanılabilecek. Enjeksiyonda kullanılabilecek sert mukavemet özelliğine sahip ürün ürettik. İstediğiniz enjeksiyon makinesinde istenen forma dönüştürülerek kullanılabilir. Maliyeti plastiğin ham maddesine göre daha uygun.”
Malatya’da kayısı çekirdeği kabuğunun ısınma amacıyla sobada yakıldığına dikkati çeken Atalay “Fabrikalar kayısı çekirdeği kabuğunu ısınma amaçlı satın alarak yakıyor, bu durum ciddi karbon salımına neden oluyor. Biz hem karbon salımını önlemiş oluyoruz, hem de kayısı çekirdeği kabuğunu doğada çözünebilen ürüne dönüştürüyoruz. Plastiğin ham madde maliyetinden yüzde 50 daha düşük fiyata, daha uygun maliyetle ürün ortaya koyuyoruz” dedi.