Şişe burunlu yunuslar da yavrularıyla konuşurken ses tonunu değiştiriyormuş

Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde pazartesi günü yayımlanan bir araştırmaya göre, şişe burunlu dişi yunuslar yavruları yanlarında olduğunda çıkardıkları sesi değiştiriyor. Araştırmacılar, bu bebek dili’nin insanlarda olduğu gibi yavrularda da dikkat, bağlanma ve vokal öğrenmeyi geliştirdiğini düşünüyor.

Her şişe burunlu yunus, yaşamlarının ilk birkaç ayında benzersiz bir melodi, kendine özgü bir ıslık çıkarıyor. Bunu bir isme benzetmek de mümkün. Massachusetts’teki Woods Hole Oşinografi Enstitüsü’nden deniz biyoloğu Laela Sayigh, yunusların ‘muhtemelen birbirlerini kaybetmemek’ için suda kendi ‘isimlerini’ söylediklerini belirtiyor.

Ne var ki dişi yunuslar, üç ila altı yıl boyunca annelerinin yanında kaldığı bilinen yavruları çevredeyken sahip oldukları bu ıslığın tonunu değiştiriyor. Sayigh, bu değişikliği ilk kez 2009 yılında öğrencisinin yayımladığı çalışma sayesinde fark etmiş. Ancak o çalışma ‘çok daha büyük bir sorunun sadece küçük bir parçasıydı’ diyor Sayigh.

Bu gözlemin haklılığını görmek için Sayigh ve meslektaşları, yavruları yanında olan ve olmayan 19 dişi yunusun özel ıslıklarını analiz etti. Ses kayıtları, 1984’ten 2018’e kadar gerçekleşen ‘yakala – bırak’ sağlık değerlendirmeleri sırasında Sarasota Körfezi’nde bulunan popülasyondan alındı.

Araştırmacılar, her bir yunusun özel ıslığının 40 örneğini inceleyerek her bir sesin frekansının zaman içinde nasıl değiştiğini analiz etti. Bu örneklerin yarısı yavrunun etrafta olduğu dönemlere aitti. Sonuca göre yavrular etraftayken annelerin ıslıkları, yavruların yokluğuna kıyasla ya ortalama daha tiz ya da daha düşük bir perdeden çıkıyor.

Sayigh ıslıklardaki bu ton ayarlamasının bebeklerle konuşurken kullanılan dili yansıttığını iddia ediyor. Tıpkı insanların çocukların ilgisini çekmek için bebek dilini kullanması gibi yunuslar da yavrularının ilgisini çekmek için daha yüksek perdeden ses çıkarıyor.

Çalışmada yer almayan ancak deniz memelilerinin davranışları üzerine araştırmalar yapan Quincy Gibson, “Şişe burunlu yunuslar, yavruları yönlendirme konusunda birincil adaydır” diyor. Bu yunus türü, insanlara benzer şekilde güçlü anne-bebek bağları kuruyor ve sesleri de yavrularına bu yöntemle öğretiyor.

Öte yandan Gibson, bu çalışmanın sonuçlarını teyit etmek için bilim insanlarının serbestçe yüzen, kısıtlanmamış dişi yunusların ıslıklarının analiz edilmesi gerektiğini belirtiyor.

Balinaları neden kızdırdık?