AB ülkeleri İran’a yaptırımları genişletti

İsrail’in Suriye’nin başkenti Şam’da İran konsolosluğuna ait binayı vurması ve saldırıda ikisi general yedi İran askerinin hayatını kaybetmesiyle başlayan gerilim devam ediyor. 13 Nisan akşamı İran bu saldırıya çok sayıda insansız hava aracı (İHA) ve füzeyle füzeyle karşılık vermiş, bunların çoğu İsrail hava savunma sistemi Demir Kubbe’ye takılmıştı.

İsrail de misilleme olarak 19 Nisan tarihinde İran’ın askeri açıdan hayati öneme sahip İsfahan kentini hedef almış, saldırının büyük hasara yol açmadığı, şehirdeki nükleer tesislere zarar gelmediği bildirilmişti. Bu durum Batılı ülkeleri yaptırım atağına geçirmiş, AB ülkelerini İran’a daha geniş yaptırımlar getirme konulu toplantılar düzenlemeye sevk etmişti.

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell üye ülkelerin dışişleri ve savunma bakanlarının Lüksemburg’daki toplantısının ardından yaptığı açıklamada İran’ın İsrail’e saldırısından sonra bu ülkeye karşı aldıkları yeni yaptırım kararını duyurdu.

Borrell “İran’a karşı mevcut dron yaptırımları rejimimizi füzeleri ve onların Rusya’ya transferini kapsayacak şekilde genişletmek için siyasi anlaşmaya vardık. Ayrıca bu çerçevenin coğrafi alanını genişletip dron ve füzelerin sadece Rusya’ya değil, aynı zamanda tüm Ortadoğu ve Kızıldeniz bölgesine transferine de uygulamaya karar verdik” diye konuştu.

Borrell’in açıklamalarından da anlaşılacağı üzere yaptırımlar İHA’lar ve balistik füzelerin üretiminde kullanılan AB yapımı bileşenlerin ihracatını kısıtlamak üzere tasarlandı. Program ayrıca İran’ın İHA programına dahil olan kişi ve kurumları seyahat yasakları ve varlık dondurma tedbirleri yoluyla kara listeye aldı.

Yaptırımların genişletilmesine ilişkin karar siyasi mutabakatın yasal düzenlemelere dönüştürülüp resmen onaylanmasının ardından önümüzdeki günlerde yürürlüğe girecek.

AB’nin halihazırda İran’a karşı kitle imha silahlarının yayılması, insan hakları ihlalleri ve Rusya’ya insansız hava araçları tedariki nedeniyle yaptırım programları bulunuyor.

İran-İsrail gerilimi

AB yaptırımlarda mutabık kalırken Ortadoğu’da tehlike çanları çalmaya devam ediyor. İran 1 Nisan’da Tahran’ın Suriye’nin başkenti Şam’da konsolosluk yerleşkesindeki bir binaya düzenlenen ve İran Devrim Muhafızları’ndan çok sayıda komutanın öldüğü saldırıya misilleme olarak geçen cumartesi günü geç saatlerde İsrail’e doğrudan saldırı başlatarak yaklaşık 300 hava aracı ve füze göndermişti.

İsrailli yetkililer İran, Irak ve Yemen’den fırlatılan yaklaşık 300 insansız hava aracı ve füzenin neredeyse tamamının etkisiz hale getirildiğini belirtti. İran saldırının 1 Nisan’da Suriye’deki konsolosluğuna yapılan İsrail saldırısına misilleme olarak nitelendirdi. / Görsel: AA

İsrail Savunma Kuvvetleri’ne (IDF) göre İran’ın saldırısında 170 insansız hava aracı, 30 seyir füzesi ve 120 balistik füze kullanıldı ve bunların yüzde 99’u İsrail hava savunma sistemi Demir Kubbe tarafından engellendi.

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Sözcüsü Patrick Ryder da ABD Merkez Komutanlığı’na (CENTCOM) göre İran, Irak, Suriye ve Yemen’den İsrail’e 110 orta menzilli balistik füze, 30 kara seyir füzesi ve 150’den fazla İHA saldırısı yapıldığını söyledi. Ryder 81 İHA’nın ve en az altı balistik füzenin ABD tarafından düşürüldüğünü belirtti.

İran’ın misillemesinde fırlattığı füze ile İHA’ların yüzde 50’sinin başarısız olduğu ve hedefine ulaşmadığı yönündeki bir soruya da Ryder kürsüden istihbari detaya girmeyeceğini belirtti ve “İsrail’e yöneltilen hava tehdidinin yüzde 99’unun ortadan kaldırıldığını” iddia etti.

Hava araçlarının çoğu ABD, Ürdün ve diğer müttefiklerin yardımıyla İsrail’e ulaşmadan engellendi ve tek yaralı, Negev çölünde düşen şarapnel parçalarının isabet ettiği ve ağır yaralanan bir Bedevi kız oldu. IDF güneydeki Nevatim üssünün altyapısında küçük çaplı hasar meydana geldiğini, ancak saldırı sırasında işlevini sürdürmeye devam ettiğini söyledi.

Saldırıdan altı gün sonra İsrail İran’a misillemede bulundu. İsrail’in hava saldırısında İran’ın askeri açıdan kilit bir role sahip olan İsfahan kenti hedef alındı. Saldırıda İran hava savunma sisteminin hasar gördüğü fakat nükleer tesislere zarar gelmediği bildirildi.

İran İsrail İHA’larına ‘çocuk oyuncağı’ dedi, ABD medyası zararın uydu görüntülerini yayınladı

İsrail-İran dalaşı: Netanyahu misillemeyi yaptı, Tahran ve Washington suskun