Irak’ta seçim yasası, kavgalar eşliğinde kabul edildi

Şii lider Mukteda es Sadr’ın 10 Ekim’de düzenlenen genel seçimlerde galip gelmesinin ardından hükümetin bir türlü kurulamaması, bunun akabinde de Sadr’ın siyaseti bırakmasıyla gergin bir politik süreçten geçen Irak’ta genel ve yerel seçim yasa tasarısı oylamaya sunuldu. Oturum sırasında bağımsız milletvekilleri, Şii, Sünni ve Kürt partilerin desteklediği seçim yasa tasarısına karşı çıktı. Bunun sonucunda taraflar arasında yaşanan tartışmalar kavgaya dönüştü. 

Meclis Başkanı Muhammed Halbusi, güvenlik güçlerini oturumun düzenlendiği salona çağırarak yasa tasarısına karşı çıkan vekillerin dışarı çıkarılmasını istedi. Bu vekiller olmadan gerçekleştirilen genel ve yerel seçim tasarısı onaylanarak yasalaştı.

Yasada neler var?

Meclisteki sandalye sayısı mevcut haliyle 329 olacak, seçimde oylar elle sayılacak ve sonuçlar 24 saat içinde açıklanacak. Ayrıca azınlıklara da kota sistemi getirildi. Buna göre Hıristiyanlara Bağdat, Musul, Kerkük, Duhok ve Erbil illerinden 5, Yezidilere Musul’dan 1, Sabia Mendailere ise Bağdat’tan 1 sandalye veriliyor.

Ayrıca azınlıkların en az lise mezunu, diğer adayların ise üniversite mezunu olması gerekiyor. Adayların yolsuzluk dahil olmak üzere hiçbir ahlaki suça da bulaşmaması zorunluluğu da getirildi.

Bu yeni yasayla ‘çoklu seçim bölgesi’ sisteminden yine ‘kapalı liste ve tek seçim bölgesi’ sistemine dönülecek. Bağımsız milletvekilleri ile küçük partiler de yasaya bu sebeple karşı çıkıyor. Aslında bu eskiye dönüşe karşı çıkan da sadece onlar değil. Sadr ve Şiilerin en büyük mercisi Ayetullah Ali es-Sistani de bu yasaya karşı. Öte yandan hem karara muhalif partiler hem de uzmanlar, bu yasanın yeni bir isyan ve şiddet dalgasını tetikleyebileceğini düşünüyor. Ülkede Ekim 2019’dan beri çoğu silahsız göstericiler olmak üzere 560’tan fazla kişi protestolarda hayatını kaybetti. 

Reuters: Irak tahkim davasını kazandı, Türkiye’ye petrol ihracatını durdurdu