İspanya Başbakanı Sanchez kararını açıkladı: İstifa etmeyecek

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez eşinin ilişkileriyle ilgili yolsuzluk soruşturması nedeniyle istifa etmeyeceğini açıklayarak Madrid’de siyasi kriz tehdidini önledi.

Sanchez 24 Nisan’da ‘Vatandaşa Mektup’ diye bir yazı kaleme almış ve istifasının kaçınılmaz olduğunu yazmıştı. Görevine verdiği beş günlük aranın ardından gün içinde Kral 6. Felipe ile görüştü ve kararını netleştirdi. Deneyimli solcu siyasetçi verdiği aranın ardından “daha da güçlenerek” görevine devam sözü verdi.

52 yaşındaki lider geçen çarşamba günü sürpriz bir açıklama yaparak eşi Begona Gomez’in adı karışan yolsuzluk soruşturmasının İspanya’nın aşırı sağcılarınca düzenlendiğinde ısrar etmişti. Sanchez’in istifa ihtimali geçen hafta hem lehinde hem de aleyhinde düzenlenen gösterilerle kargaşaya neden oldu.

Sanchez bugün “Demokrasimizin yenilenmesi, hak ve özgürlüklerin gelişmesi için yorulmadan, kararlılıkla ve sükunetle çalışacağıma söz veriyorum” dedi ve ekledi: “Bunu size garanti ediyorum.”

He decidido seguir, con más fuerza si cabe, al frente de la Presidencia del Gobierno de España.

Asumo mi compromiso de trabajar sin descanso, con firmeza y serenidad, por la regeneración de nuestra democracia y por el avance en derechos y libertades.

Esta decisión no supone un… pic.twitter.com/RIhA7xS7QY

— Pedro Sánchez (@sanchezcastejon) April 29, 2024

Aşırı sağcıları suçladı, ‘Mitingler kararımı etkiledi’ dedi

Madrid’de yaptığı konuşmada Sanchez “Olabildiğince güçlü şekilde hükümetin başı olarak devam etmeye karar verdim” dedi. Hafta sonu destekçileri tarafından düzenlenen büyük dayanışma mitinglerinin kararında etkili olduğunu da sözlerine ekledi.

Gomez’in siyasi ve ticari bağlantılarına yönelik soruşturma İspanya’nın aşırı sağıyla bağlantıları olduğu bilinen Manos Limpias (Temiz Eller) adlı baskı grubunun suç duyurusunun ardından geldi.

Sanchez Halk Partisi’nden (PP) Alberto Nunez Feijoo ve aşırı sağcı Vox partisinden Santiago Abascal’ı iddiaları yayanlarla işbirliği yapmakla suçladı.

Soruşturmayı yürüten savcılar geçen hafta şikayetin reddedilmesini tavsiye ederek şüphe uyandırmıştı. Beş günlük düşünme sürecinin ardından Sanchez “ailesine yapılan saldırılardan” üzüntü duyduğunu ancak görevini bırakmayacağını vurguladı.

Zamanlama manidar

Siyasi kriz ihtimali Avrupa Birliği (AB) seçimlerine altı haftadan az bir süre, 12 Mayıs’taki Katalan bölgesel seçimlerine ise sadece iki hafta kala gündeme geldi.

Bu nedenle başbakanın istifa etme ihtimali siyasi kargaşa tehdidi yarattı ve İspanya’yı yeni bir başbakan seçmek üzere gergin parlamento oylaması ya da beş yıl içinde dördüncü bir genel seçim ihtimaliyle karşı karşıya bıraktı.

Sağ muhalefet Sanchez’in yokluğunu eleştirilerini arttırmak için kullanmaya çalışmış, başbakanı görevlerini ihmal etmek ve soruşturmaya yeterince yanıt vermemekle suçlamıştı.

Partisi arkasında durdu

Partisi (İspanya Sosyalist İşçi Partisi – PSOE) Sanchez’in görevde kalma kararını memnuniyetle karşıladı.

Eski sağlık bakanı ve yaklaşan Katalonya seçimlerinde Sosyalist Parti’nin Katalan şubesi için bölgesel başkan adayı olan Salvador Illa bunun son zamanlarda “Katalonya için en iyi haber” olduğunu söyledi.

X hesabından yaptığı paylaşımda Illa “Bu, siyasetin saygınlığını yeniden tesis etmek için cesur bir karar ve demokrasimizi baltalamaya çalışanları engelleme taahhüdü. Devam edin Başkan!” diye yazdı.

Sosyalist Parti sekreteri Santos Cerdan Leon ise X’teki paylaşımında “Temiz siyaset için yorulmadan çalışmaya devam edeceğiz. Önümüzde duran zorluklarla her zamankinden daha güçlü bir şekilde yüzleşeceğiz” dedi.

Aralarında Brezilyalı Luiz Inacio Lula da Silva ve Kolombiyalı Gustavo Petro’nun da bulunduğu dünyanın dört bir yanındaki sol görüşlü liderler ve siyasetçiler de son günlerde Sanchez’e destek vermekten çekinmedi.

‘Vatandaşa Mektup’

24 Nisan’da solcu İspanyol politikacı “Vatandaşa Mektup” başlığını verdiği yazısında “Düşünmek için zamana ihtiyacım var” demiş ve devam etmişti: “Kendime sürekli sorduğum bir soruya acilen cevap vermem gerekiyor: aşırı sağın çamur atmalarına rağmen görevde kalmaya değer mi?”

“Bu hükümete liderlik etmeye devam mı etmeliyim, yoksa bu en yüksek onurdan feragat mı etmeliyim?” diye yazan ve hiçbir zaman görev ve sorumluluktan kaçmadığını anlatan Sanchez “Sağcıların şahsımla ilgili karikatürlerine rağmen ben bu makama bağlı değilim… Benim bağlılığım görev anlayışım ve kamu hizmetim” diye eklemişti.

Başbakan Sanchez X hesabından yaptığı bu açıklamada muhalefetteki sağ ve aşırı sağ partileri “ülke gerçeğinden çok uzak kalmak, seçim yenilgisi kabul etmemek, meşru hükümete saygı göstermemek ve karikatürü andıran iddialar ortaya atarak, çamur makinesi gibi sürekli kendisine ve etrafındakilere iftira atmakla” suçlamıştı.

İspanyol siyasetçi ayrıca istifa edip etmemeyi düşünmek için beş gün boyunca kamuya açık tüm görüşmelerini iptal etmişti.

Sanchez’in bu hareketi ana muhalefetteki Halk Partisi’nin (PP) lideri Alberto Nunez Feijoo tarafından “ciddiyetsizlikle ve mağduru oynamakla” suçlanmıştı.

PSOE lideri olan deneyimli politikacı 2018-2019, 2020-2023 ve son olarak Kasım 2023’te kurulan azınlık sol koalisyon hükümetiyle üç dönemdir art arda başbakanlık görevini yürütüyor.

Yolsuzluk soruşturması

Sanchez’in eşi Begona Gomez için “nüfusunu kullanarak bazı iş çevrelerine etki yapmak ve yolsuzluk” iddialarıyla 5 Nisan’da suçlamalar yapan aşırı sağcı Temiz Eller Sendikası Genel Sekteri Miguel Bernard başbakanın açıklamalarından sonra bu iddiaları sadece basındaki bilgilere göre, doğruluğunu bilmeden ortaya attığını açıklamıştı.

Savcılık da “suç unsuru teşkil eden herhangi bir delil bulunmadığından” dolayı Başbakan Sanchez’in eşi hakkında açılan soruşturmanın kapatılmasını istemişti. Temiz Eller’in suç duyurusu sonrasında Gomez hakkındaki iddialarla ilgili gizli bir soruşturma açtığı duyurulan hakim Juan Carlos Peinado’nın 10 Mayıs’ta söz konusu haberleri yapan gazetecileri dinleyip kararını vermesi tahmin ediliyor.

Eşi yolsuzlukla suçlanıyor, İspanya Başbakanı Sanchez istifanın eşiğinde

İspanya’da on binler Başbakan Sanchez’i protesto etti