Slovakya Başbakanı Fico’ya suikast girişimi: Durumu hâlâ ciddi, saldırgan yakalandı

Slovakya bir suikast girişimiyle sarsıldı. Ülkenin Prievidza bölgesinde meydana gelen saldırıda Başbakan ve Sosyal Demokrat Parti (Smer) Başkanı Robert Fico karnından vuruldu.Yerel televizyon kanalı TA3 silahlı saldırının Handlova kasabasında meydana geldiğini ve zanlının gözaltına alındığını bildirdi. Hemen hastaneye kaldırılan başbakan saatler süren bir ameliyata alındı. Ülkenin Başbakan Yardımcısı Tomas Taraba “Bildiğim kadarıyla ameliyatı iyi geçti. Sanırım hayatta kalacak, şu anda hayati tehlikesi yok” dedi.

Slovak gazetesi Dennik N’nin aktardığına göre görgü tanıkları saldırının bir hükümet toplantısının ardından yaşandığını, 3-4 el ateşin ardından başbakanın yere yığıldığını söyledi. Aktuality’nin haberine göre Fico saldırıda kolundan iki, karnından ise bir mermi yarası aldı. Yerel basında çıkan haberlerde saldırıyı yapan 71 yaşında erkeğin yakalandığı belirtildi. Kimliği de belli olan saldırganın Slovak yazarlar birliği üyesi şair ve aktivist Juraj Cintula olduğu açıklandı.

Sekundy po postrzeleniu premiera Słowacji Roberta Fico

Miał zostać postrzelony w brzuch. pic.twitter.com/bcnInAuS3I

— PapJeż p0lak 🇻🇦🇵🇱 (@MurzynfrogXXX) May 15, 2024

Reuters’ın TA3’e dayandırdığı haberine göre bir hükümet toplantısının ardından düzenlenen saldırıda dört el ateş edildi ve bunlardan biri Fico’nun karnına isabet etti. Bir görgü tanığı da başbakanın başından ve karnından yaralandığını gördüğünü öne sürdü. Handlova başkent Bratislava’nın yaklaşık 180 kilometre kuzeydoğusunda yer alıyor.

Saldırının nedeni ‘politik’

Güvenlik ekibi tarafından önce bir arabaya bindirilen Fico daha sonra helikopterle apar topar yakındaki bir hastaneye kaldırılarak ameliyata alındı. Başbakanın sosyal medya platformu Facebook resmi hesabından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Fico bugün suikaste uğradı. Birçok kez vuruldu ve şu anda hayati tehlikesi bulunuyor. Helikopterle Banska Bystrica’ya nakledildi çünkü Bratislava’ya ulaşması acil müdahale gereği çok uzun sürecek.”

Sosyal medyada dolaşıma giren bir videoda birkaç kişinin Handlova’daki kültür merkezinin hemen dışında şüpheliyi gözaltına almak için koşuşturduğu da görülüyor.

🇸🇰 BREAKING! Footage of Slovakian PM Robert Fico being evacuated right after the assassination attempt! pic.twitter.com/G9tLWlClql

— DD Geopolitics (@DD_Geopolitics) May 15, 2024

Saldırının nedeni hakkında henüz bir açıklama yapılmadı. Aktuality’ye göre saldırganın silah ruhsatına sahip olduğu belirtiliyor. Saldırganın oğlu “Babamın neyi amaçladığı, ne planladığı ve yaşananlar konusunda hiçbir fikrim yok” dedi. Bununla birlikte İçişleri Bakanı Matúš Šutaj-Eštok saldırganın Fico’ya beş el ateş ettiğini söyledi ve ilk değerlendirmelerin saldırının “açıkça siyasi motivasyonlara işaret ettiğini” belirtti.

Fico Ukrayna’yı yeterince desteklememesi nedeniyle eleştiriliyor ve uzun süredir savaşı sona erdirmenin tek yolunun Ukrayna’nın topraklarının bir kısmından vazgeçmesi olduğunu söylüyor. Fico ayrıca Ukrayna’nın NATO üyeliğine de karşı çıkıyor. Geçen ekim ayında yeniden iktidara gelen Fico, Kiev’e yapılan askeri yardımları durdurmuş ve Rusya ile iletişim kanallarını tekrar açmıştı.

Reuters’ın haberine göre yakında emekliye ayrılacak Slovakya Cumhurbaşkanı Zuzana Caputova Başbakan Fico’ya yönelik ‘acımasız’ saldırıyı kınadı ve kendisine acil şifalar dilediğini söyledi. Caputova polisin saldırganı olay yerinde gözaltına aldığını teyit etti. “Başbakan Fico’ya düzenlenen korkunç ve alçakça saldırı karşısında hepimiz şok olduk” diyen Caputova “Bugün yaşananların ciddiyetini henüz tam olarak kavrayamamış olabiliriz. Başbakanın vurulması aynı zamanda demokrasiye yapılmış bir saldırıdır” dedi.

Sağlık durumu ciddiyetini koruyor

Slovakya Başbakan Yardımcısı ve Savunma Bakanı Robert Kalinak, Banska Bystrica eyaletindeki Roosevelt Hastanesi Müdürü Miriam Lapunikova ile düzenlediği basın toplantısında, Başbakan Fico’nun son durumuna ilişkin bilgileri kamuoyuyla paylaştı.

Fico’nun bu durumun üstesinden geleceğine inancının tam olduğunu söyleyen Kalinak “Başbakan’ın durumu operasyon sonrasında istikrarlı hale geldi ancak ciddiyeti sürüyor” dedi.

Hastane Müdürü Lapunikova da Fico’nun birçok yerinden vurulduğunu belirterek, ameliyatın 5 saat sürdüğünü ve Başbakan’ın tedavisinin hastanenin özel bir bölümünde sürdüğünü söyledi.

Orban’ın müttefiki, Rus yanlısı: Kim bu Slovakya Başbakanı Robert Fico?

Saldırıya tepkiler yükseliyor

Slovakya saldırıyla sarsılırken dünyanın dört bir yanından tepkiler de geliyor. ABD Başkanı Joe Biden saldırı haberini duyunca “alarma geçtiğini” söyledi. Eşiyle birlikte Fico’nun bir an önce iyileşmesi için dua ettiklerini söyleyen Biden “Bu korkunç şiddet eylemini kınıyoruz. Büyükelçiliğimiz Slovakya hükümeti ile yakın temas halinde ve yardıma hazırdır” dedi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise Slovak lideri “cesur” ve “güçlü bir zihne sahip” olmasıyla överek “bir an önce iyileşmesini” diledi.

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da “Slovakya Başbakanı Robert Fico’ya yönelik gerçekleştirilen menfur suikast girişimini şiddetle kınıyor, saldırıda yaralanan Sayın Fico’ya acil şifalar diliyorum” ifadelerini kullandı.

AB Konseyi Başkanı Charles Michel X hesabından yaptığı paylaşımda “Slovak Kabinesi’nin Handlova’daki toplantısının ardından Slovakya Başbakanı Fico’ya yönelik saldırı haberi beni şok etti. Hiçbir şey şiddeti veya bu tür saldırıları haklı gösteremez. Düşüncelerim Başbakan ve ailesiyle birlikte” dedi. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de Fico’ya yapılan saldırı karşısında “şok olduklarını” ve “dehşete düştüklerini” belirtti.

AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de saldırıya tepki olarak yaptığı X paylaşımında “Başbakan Robert Fico’ya yapılan alçak saldırıyı şiddetle kınıyorum. Bu tür şiddet eylemlerinin toplumumuzda yeri yoktur. Bunlar en değerli ortak çıkarımız olan demokrasiye zarar veriyor” diye yazdı.

Macaristan Başbakanı Viktor Orban “Arkadaşım Başbakan Robert Fico’ya yapılan menfur saldırı beni derinden sarstı. Sağlığına kavuşması ve bir an önce iyileşmesi için dua ediyoruz! Tanrı onu ve ülkesini korusun” dedi.

Alman Şansölye Olaf Scholz da “Slovakya Başbakanı Fico’ya korkakça suikast girişiminde bulunulduğu haberi beni çok şaşırttı. Şiddetin Avrupa siyasetinde yeri olmamalıdır. Düşüncelerim Robert Fico ve Slovakya’nın vatandaşlarıyla birlikte” diyerek geçmiş olsun dileklerini iletti.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski “Slovakya Başbakanı Robert Fico’yu hedef alan saldırı dehşet vericidir. Komşumuz olan bir devletin liderini hedef alan saldırıyı şiddetle kınıyoruz” diye yazdı.

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez saldırı haberiyle “dehşete düştüğünü” ve “öfkelendiğini” söyleyerek “İspanya bu zor zamanlarda Robert Fico, ailesi ve Slovak halkının yanında. Şiddetin hiçbir bahanesi olamaz” dedi.

Slovakya’da ‘Moskova’ya yakın’ Fico koalisyonu

Orta Avrupa’da dengeler değişiyor: Slovakya’da Fico hükümet kurmaya çalışacak