Tamamen Ruslar’ın eline geçti: Avdeyevka neden önemli?

Ukrayna’nın doğudaki Avdeyevka’dan çekilme kararı Rusya’nın geçen yıl mayıs ayında kenti ele geçirmesinden bu yana en büyük kazanımı oldu. Rusya dün kentin kontrolünü tamamen ele geçirdiğini duyurdu.

Ukrayna’nın çiçeği burnunda genelkurmay başkanı Aleksandr Sırski cumartesi günü Ukraynalı askerlerinin güvenliğini sağlamak ve birlikleri daha elverişli bir savunma hattına çekmek için şehirden çekildiklerini açıklamıştı. Ukraynalı askerlerin bazılarının hâlâ Avrupa’nın en büyüklerinden olan Sovyet döneminden kalma bir fabrikada saklandığını söyleyen Rusya Ukrayna’nın geri çekilme kararını “aceleci ve kaotik” olarak nitelendirdi.

Rusya’nın geri çekilişi “kaotik” olarak nitelendirmesi çok yanlış olmayabilir. Zira bölgede uzun zamandır mücadele veren Ukraynalı askerler geri çekilme emrinin çok geç geldiğini belirtiyor. Bazı askerler kaçma işinde başarısız olunca silahlı çatışmaya girmek zorunda kaldı ama bu sefer de topçu ateşi altında kaldılar.

Buradaki savaşta 1 Ocak’tan bu yana yaklaşık 453 bin kilogramlık hava bombası atıldı. Bu ayın başlarında kente her biri 550 ila 3300 kilo ağırlığında en az 800 güdümlü bomba atıldığı tahmin ediliyordu. İngiliz istihbarat teşkilatı Rus savaş uçaklarının yalnızca dört hafta içinde Avdeyevka’ya 600 kadar güdümlü bomba attığını ve bunların 50 kadarının tek bir günde atıldığını bildirdi.

Askerler neden çekilmek zorunda kaldı?

Ukrayna’nın güneydeki kuvvetlerinin komutanlığını yapan Oleksandr Tarnavskiyi Rusya’nın ateş gücü açısından da savaşa soktuğu asker sayısı bakımından da daha ileri olması nedeniyle geri çekilmekten başka çareleri kalmadığını belirtti.

Ukrayna’da son zamanların en çok tartışılan konusu seferberlik. Eski Genelkurmay Başkanı Valeri Zalujni savaş kazanılsın isteniyorsa yorulan asker yerine taze kan getirilmesi gerektiğini savunmuştu. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ise böyle bir şey yapmak için gerekli bütçeye sahip olmadıklarını belirterek talebe şiddetle karşı çıkmıştı. Zaten sonuç olarak Zalujni görevden alındı.

Ama göreve geleli bir ay bile olmayan Sırski de Ukrayna’nın seferberlik kararı almadan savaşta ilerleme kaydedemeyeceği konusunda Zalujni ile aynı fikirde olduğunu belirtmeye başladı.

Geri çekilme sırasında kayıp verildiği ancak durumun şu an stabil olduğu belirtildi. Avdeyevka son aylarda iki taraf arasında sıcak çatışmanın en yoğun yaşandığı kent haline geldi. Savaştan önce kentte yaşayan 30 binden fazla bölge sakininin neredeyse tamamı burayı terk etmeye zorlandı.

Zelenski cumartesi günü Münih’te düzenlenen güvenlik konferansında Putin’i kast ettiği konuşmasında Batılı müttefiklerini “canavarı yenmesine yardımcı olmaya” çağırdı.

ABD Başkanı Joe Biden Cumhuriyetçi kongre üyelerinin Ukrayna’ya yeni yardım paketi gönderilmesine ayak sürümesi nedeniyle kentin Rusya’nın eline geçebileceği uyarısını daha önce yapmıştı. Avdeyevka’daki savaş şiddetlendikçe Ukraynalı komutanlar mühimmatı karneyle dağıtmak zorunda kaldı. Cumhuriyetçiler savaşta ilerleme kaydedilememesini gerekçe göstererek üçüncü yılına girecek savaşı daha fazla finanse etmenin anlamsız olacağını savunuyor. Bunda özellikle Ukrayna’nın geçen yılki taarruz başarısızlığının etkisi büyük.

Kremlin’in pazar günü internet sitesinden yaptığı açıklamaya göre Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Rus askerlerini bu önemli zaferleri için kutladı. Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü Tümgeneral İgor Konaşenkov “kasabayı militanlardan tamamen temizlemek” ve “kasabadan ayrılarak çevredeki fabrikalara sığınan Ukrayna birliklerini önlemek” için tedbirlerin alındığını söyledi.

Danimarka tüm top mermilerini bağışlıyor

Kyiv Independent’in haberine göre Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen cumartesi günü Münih Güvenlik Konferansı’nda Danimarka’nın stoklarındaki tüm top mermilerini Ukrayna’ya bağışlamaya karar verdiğini söyledi.

Frederiksen açıklamasında “Ukraynalılara sorarsanız bizden mühimmat istiyorlar, top mermisi istiyor. Danimarka tarafı olarak biz de tüm top mermilerimizi bağışlamaya karar verdik. Rusya barış istemiyor. Batı dünyasını dezenformasyon, siber saldırılar ile dünyayı istikrarsızlaştırıyor” dedi. Danimarka’nın stoklarında ne kadar top mermisi olduğu bilinmiyor.

Avdeyevka neden önemli?

Avdeyevka’nın savunması önemliydi, çünkü yaklaşık 30 mil kuzeybatısında bulunan ve Ukrayna ordusu tarafından lojistik merkezi olarak kullanılan Pokrovsk’u koruyordu. Yine de analistler Rusya’nın askerlerinin ve teçhizatlarının da sanıldığı kadar büyük olmadığını düşünüyor. Dolayısıyla Rus güçlerinin Avdeyevka’nın batısına doğru ilerleyerek bu haftaki başarıyı büyük zafere dönüştürme ihtimali düşük olarak görülüyor.

Burada kazanılacak bir başarı yeni Genelkurmay Başkanı Sırski’nin hanesine de artı olarak geçecekti.

Öte yandan her iki taraf da Avdeyevka’yı Rusya’nın Donetsk ve Lugansk’ta tam kontrolü sağlamanın anahtarı olarak görüyor. Bu bölgeler Rusya’nın ilhak ettiği ancak tam kontrolü sağlayamadığı dört Ukrayna bölgesinden biri. Avdeyevka’nın ele geçirilmesi Rusların moralini yükseltebileceği gibi Ukraynalı askerlerin moralini bozabilir.

Rusya’da seçimlerin yaklaştığı düşünülürse Putin’in cephe hattından elle tutulur bir başarıya ihtiyacı olduğunu da unutmamak gerekiyor. Son dönemde Ukrayna’nın özellikle Rusya’nın sınır bölgesi Belgorod’a düzenlediği saldırılar Rusya’dakilere savaşın devam ettiğini hatırlatma amacı taşıyordu.

Rus devlet televizyonuna yansıyan görüntülerde ise Avdeyevka’nın mavi ve sarı renklerden oluşan Ukrayna bayrağının indirildiği, yerine Rusya’nın beyaz, mavi ve kırmızı renkli bayrağının göndere çekildiği gösterildi.

Bu arada Avdeyevka alınmış olsa da savaş henüz bitmiş sayılmaz. Pazar günkü haberlere göre Ukrayna ve Rus birlikleri bu kez da Zaporijya’da karşı karşıya geldi. Yaz ve sonbahar vaktinde Ukrayna’nın karşı saldırılarını geri püskürtmekle uğraşan Rus kuvvetleri son haftalarda cephenin neredeyse tamamında saldırıya geçti.

Ukrayna ordusu doğudaki ‘kalesi’ Avdeyevka’da havlu attı