Haftanın getiri şampiyonu euro oldu
Cumhuriyetçilerin kasımdaki seçimlerde adayı olan Trump bu kez hedefine Demokrat Yahudileri oturttu. "Demokratlara oy veren Yahudi kendi dinini sevmiyordur" diyen Trump'a hem Yahudilerden hem de Demokratlardan sert tepki geldi.
ABD’de önümüz seçim ve hem mevcut Başkan Joe Biden hem de eski Başkan Donald Trump Beyaz Saray için kıyasıya mücadelede. Trump’ın en büyük derdi mahkemeler, Biden’ın en büyük derdi ise ortadan ikiye ayrılmış seçmeni. Cumhuriyetçiler Gazze’deki savaşta büyük çoğunlukla İsrail’i haklı bulurken Demokratlarda yarı yarıya bölünmüşlük var. Yüzde ellisi İsrail’in Gazze’de uyguladığı gücün orantısız olduğunu ve savaşın bir an önce sona ermesini savunuyor, diğer yarısı İsrail’i haklı buluyor.
Ateşkesi savunan Demokratlar ön seçimlerde tepkisini oy pusulalarında “kararsızım”a basarak gösterdi. Biden’ın ön seçimlerde rakibi yok gibiydi ama bir noktada “kararsızım”a basanların oranı iki haneli sayılara ulaştı. Bu da Biden’a gözdağı vermeyi amaçlıyordu. İsrail meselesinde tuzu kuru olan Trump ise çok daha rahat açıklamalar yapabiliyor, buna Demokratlara oy veren Yahudilere laf etmek dahil.
Muhafazakâr radyo programı sunucusu Sebastian Gorka’ya konuşan Trump Demokratların “İsrail’den nefret ettiğini” ve Demokratlara oy veren Yahudilerin “kendi dinlerinden nefret ettiklerini” iddia etti. Trump gerekçe olarak da Demokratlar arasında Gazze’deki savaş için ateşkes isteyen çok fazla kişi olmasını, bunun da yöneticilerin İsrail’e karşı tutumunu sertleştirmesine neden olmasını gösterdi. Trump “Demokratlara oy veren Yahudiler dinlerinden nefret ediyor. İsrail’le ilgili her şeyden nefret ediyorlar, kendilerinden utanmalılar” dedi.
Biden’ın seçim kampanyasının yetkilileri ise bu yorumları hızla kınadı. Kampanya sözcüsü James Singer “Burada utanması gereken tek kişi Donald Trump’tır. Trump kasım ayındaki seçimleri kaybedecek çünkü Amerikalılar onun nefret dolu tavrından, saldırgan hallerinden ve aşırılığı yaymaya çalıştığı gündeminden bıktı” dedi.
Beyaz Saray Sözcüsü Andrew Bates “Başkan Biden aşağılık ve akıldışı antisemitik söylemlere karşı tavrını ortaya koymuştur. Holokost’tan bu yana Yahudi halkına karşı düzenlenen en kanlı saldırı başta olmak üzere antisemitik suçlar ve nefret eylemleri dünya genelinde artarken liderlerin nefretin ne olduğunu anlatması ve Amerikalıları bu nefret eylemlerine karşı bir araya getirme yükümlülüğü vardır” diye tepki gösterdi.
Trump’ın yorumları esasında Demokrat Chuck Schumer’ın geçen hafta İsrail’de erken seçim yapılması için yaptığı çağrıya ilişkin Gorka’dan gelen soruya yanıttı. Kendisi de Yahudi olan ve İsrail’in en büyük destekçileri arasında yer alan Schumer’ın sözleri İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu tarafından öfkeyle karşılanmıştı. ABD’den gelen erken seçim çağrısını “yakışıksız” bulan Netanyahu “Biz muz cumhuriyeti değiliz” vurgusu yapmıştı.
Schumer da Trump’ın sözlerine tepki gösterenlerden oldu. Sosyal medya hesabından bir yazı paylaşan Schumer “İsrail’i siyasi bir mesele haline getirmek sadece İsrail’e ve ABD-İsrail ilişkilerine zarar veriyor. Trump son derece partizanca ve nefret dolu sözler sarf ediyor” dedi.
Yahudilerin Anti-Defamation League’inin Genel Sekreteri Jonathan Greenblatt ise “Yahudileri belli bir partiye oy verdikleri için dinlerinden nefret etmekle suçlamak hem bir iftira hem de apaçık yanlıştır” dedi ve ciddi liderlerin ABD-İsrail ittifakını güçlendirmeye çalışacağını vurguladı.
Kudüs’ü tartışmalı bir şekilde İsrail’in başkenti olarak kabul gören ABD başkanı olan Trump daha önce de Demokrat Yahudileri eleştirmişti. Örneğin İsrail’e girişleri yasaklanan Demokrat Temsilci Rashida Tlaib ve Ilhan Omar hakkında konuşurken “Demokratlara oy veren her bir Yahudi bence ya tamamen cahil ya da büyük bir sadakatsiz” demişti.
O zaman da bazı Yahudi örgütleri bu sözleri kınamış ve Yahudileri ülkelerine “sadakatsizlikle” suçlamanın uzun zamandır “antisemitik” bir söylem olduğuna dikkat çekmişlerdi.
Peki Yahudi Amerikalıların sandıkta tercihleri nasıl? Pew Araştırma Merkezi 2021 yılında Yahudi seçmenlerin yüzde 71’inin Demokrat olduğunu ya da bu yönde eğilim gösterdiğini yazmış.