Küçük Menderes siyaha boyandı

Yurdun dört bir yanından çevre kirliliği haberleri geliyor. Son iki ayda ülkenin her bölgesinde ayrı bir ‘çevre katliamı’ yaşandı.

Yaklaşık bir ay önce Bolu’da kent merkezinden geçen Büyüksu Deresi’nde kirlilik ihbarı yapıldı. İhbar üstüne Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü ekipleri 30 Temmuz’da çalışma başlattı. Denetimler sonucu Vakıfgeçitveren ile Doğancı köyleri mevkiinde iki beyaz et firmasının dereyi kirlettiği tespit edildi. Toplam 4 milyon 643 bin lira da ceza kesildi. Bakanlık da suç duyurusu yaptı. Bu olayın duyurulmasından yaklaşık bir hafta sonra Büyüksu Deresi’nin geçtiği bölgede yaşayan köylüler tarlalarını sulamak için kullandıkları dereye zehirli atık boşaltılmasına tepki gösterdi.

Bilecik’teyse Zeytindalı Hatıra Ormanı’na 20 kamyon tehlikeli atık döktüğü tespit edilen tesise 12 milyon lira ceza kesildi. Şirket yetkilisine de beş yıl hapis cezası verildi.

Ancak ne hapis ne de yüksek cezalar şirketleri yıldırmıyor.

Tabi bu kirliliğin sebebi sadece büyük şirketler değil, kimi zaman da belediyeler ‘çorbada bizim de tuzumuz olsun’ diyorlar…

Bartın’da depolama alanı dolunca çöpler Bartın Irmağı kenarındaki depolama alanına giden yola dökülmeye başlandı. Üstelik bunu Bartın genelinde sekiz belediye ve İl Özel İdaresi birden yapmaya başladı.

Başlangıçta Karasu köyü Boğaz mevkiinde 60 yıl önce taş ocağı olarak açılan bir çukuru çöp depolama alanı olarak kullanan belediyeler ve İl Özel İdaresi çöplerin bırakıldığı depolama alanı tamamen dolunca çöpleri depolama alanına giden ve Bartın Irmağı’nın yanından geçen yolun kenarına bırakmaya başladı.

Yolun yaklaşık 800 metrelik bölümü çöple kaplanırken Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü ekipleri inceleme başlattı.

Yapılan inceleme sonucunda İl Özel İdaresi ile Bartın, Amasra, Kurucaşile ve Ulus belediyelerinin çöp düküm sahasına giden yola atık bıraktıkları tespit edildi.

Çevre Kanunu’na istinaden Bartın İl Özel İdaresi, Bartın Belediyesi, Amasra Belediyesi, Kurucaşile Belediyesi ve Ulus Belediyesi’ne 1 milyon 299 bin 54’er TL olmak üzere toplam 6 milyon 495 bin 270 TL ceza kesildi.

Peki çevre kirliliği haberlerinin sonu geldi mi? Kesilen bu cezalar kirliliğin önüne geçebildi mi? Geçememiş olacak ki bir yeni kirlilik haberi de İzmir Ödemiş’ten geldi.

Küçük Menderes nehri şirketin dışkı atıklarını dereye bırakması nedeniyle Küçük Menderes siyaha döndü.

Küçük Menderes siyaha boyandı

Yenigün Gazetesi’nden Nurcan Etik’in haberine göre, Ödemiş’in Bozcayaka Köyü’nde ARF BIO Yenilenebilir Enerji Üretim AŞ’nin bir yatırımı olan Ödemiş Biyogaz Enerji Santrali’nin atıkları Küçük Menderes’i “dışkı yatağına” çevirerek siyaha boyadı.

Santral alanı 2016 yılında Ödemiş Belediyesi tarafından şu anda Tarihi Kemeraltı İnşaat Yatırım Tic. A.Ş. (TARKEM) ile İzmir Tarihi Kemeraltı Gayrimenkul Yatırım Fonu kapsamında işbirliği içinde olan Re-Pie Portföy’ün kurucuları M. Emre Çamlıbel, Mehmet Ali Ergin ve Caner Bingöl’ün sahibi olduğu ARF Yenilenebilir Enerji Üretim A.Ş.’ye satılmıştı. Şirket biyogaz tesisi için 2017 yılında Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) olumlu raporu almış, proje tanıtım dosyasında çevreye herhangi bir atık bırakmayacağını taahhüt etmiş, faaliyetiyle bölgedeki hem su hem de toprak kirliliğinin azaltılmasına katkıda bulunacağını iddia etmişti.

Etik’in söylediğine göre şirket söz konusu raporda Ödemiş ve çevre ilçelerdeki işletmelerin atık sularını kontrolsüz bir şekilde Küçük Menderes Nehri’ne bırakmalarının ciddi bir kirlilik potansiyeline neden olduğunu vurgulamıştı. Ancak verdiği sözlerin üzerinden yedi yıl sonra bugün şirketin bizzat kendisinin Küçük Menderes’e atıklarını bıraktığı, su, toprak ve hava kirliliğine neden olduğu görüldü.

Tesisin bulunduğu alandan yaklaşık üç kilometre boyunca uzanarak Küçük Menderes’e bağlanan dere yatağı tesisin atık sularını nehre taşırken geçtiği güzergah boyunca çevreye kötü koku yayıyor. Bölge sakinleri dereden yayılan kötü kokudan şikayetçi ve derenin siyah oluşundan dolayı insanlar da bir süre sonra buraya çöplerini atmaya başlamış.

Hayvan cesetleri de atılıyor

Yenigün’den Aslı Solmaz’ın haberine göre derenin her yerinde hayvan cesetleri bulunuyor ve çevrede nefes almak dahi çok zor.

Solmaz’ın anlatımı şöyle: 

“Biyogaz tesisinden bırakılan atıkların çıkış noktasından Küçük Menderes’e döküldüğü yere kadar üç kilometre boyunca takip ediyoruz. Siyah akan dere boyunca plastik çöplerden hayvan cesetlerine kadar inanılmaz ‘manzaralarla’ karşılaşıyoruz. Yayılan kötü kokudan ise nefes almak bir hayli zor.”

Ödemiş’te çiftçilik yapan Hasan Ali Can tesisin bıraktığı pislikten civarda bulunmanın çok zor olduğunu ve kokunun her yandan alınabileceğini söyleyen Can “Hava sıcaklığı artığında bu koku daha da artıyor. Dereye sinekler üşüşüyor, o sinekler bizim hayvanlarımıza konuyor ve hayvanlarımız bu pislikten hasta oluyor” dedi.

Ayrıca şirketin dereye bıraktığı atıklar nedeniyle derenin çöp atma alanı olarak görüldüğüne değinen Can “Buraya her yerden çöp, pislik ne varsa bırakılıyor. Millet burayı çöplük gibi görünce ölen hayvanlarının cesetlerini bile bırakıyor. Kedi, köpek bu cesetleri dağıtıyor, her yerde kemik, hayvan derisi taşıyor. Ödemiş-Balabanlı yolundaki köprünün altından geçen nehirden siyah ‘su’ akıyor. Olacak iş mi bu? Koskoca Küçük Menderes’in şu hâline bakın, içimiz parçalanıyor!” şeklinde konuştu.

Şikayet var ama değişen bir şey yok

Köyden çok şikayet edenin olduğunu ve bir kez dahi gelip bakılmadığını söyleyen Can’ı başka bir çiftçi de doğruladı ve tesisin Küçük Menderes’e bıraktığı atıklardan kaynaklı çok sayıda kişi tarafından defalarca şikâyet edildiğini, ancak sonuç alamadıklarını söyledi.

Korkunç bir çevre felaketi yolda: Çöp çukuru doldu, ırmağa taşıyor