Bugün demokrasinin bayram günü, sandık başına!

Tüm Türkiye’nin gözü sandıklarda. Adıyaman, Ağrı, Artvin, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Kars, Malatya, Kahramanmaraş, Mardin, Muş, Ordu, Rize, Siirt, Sivas, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Van, Bayburt, Batman, Şırnak, Ardahan, Iğdır, Kilis illerinde ve bu illerde bulunan ceza infaz kurumlarında oy vermenin başlangıç ve bitiş saatleri 07.00-16.00 olarak uygulanacak. Bu illerin dışında kalan diğer illerde oy verme saatleri 08.00-17.00 olacak.

Oy verme işlemi bittiği halde hala oy vermek için bekleyen seçmen varsa seçmenleri saydıktan ve kimliklerini aldıktan sonra sırayla oylarını kullanmalarına izin verecek. Ancak sandık başkanı sayımı yaptıktan sonra yani oy verme saati geçtikten sonra gelenler oy kullanamayacak.

Peki sandığa giderken nelere dikkat etmelisiniz?

Öncelikle nerede ve hangi sandıkta oy kullanacağınızı öğrenmeniz gerekiyor. Bunun için hem YSK’nın internet sitesine hem e-Devlet kapısına hem de YSK’nın Seçmen Sorgulama Mobil Uygulamasına veya “444 9 975” numaralı YSK Çağrı Merkezi’ne başvurabilirsiniz. Bunlardan her biri seçim günü gideceğiniz adresi size gösterecek. Ancak seçmen bilgi kağıdını oy kullanırken yanınızda götürmek zorunda değilsiniz. Sadece bilgilerinizi öğrenmeniz yeterli.

Bununla birlikte Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi’nin de vatandaşlara bir uyarısı var:

“Seçmen Kaydı Bilgilerini Doğrulama, Seçmen Kaydı Sorgulama veya Oy Kullanacağınız Sandık Değişti gibi başlıklarla e-Devlet Kapısı arayüzünü taklit ederek size ulaşan kişilere itibar etmemeniz, sizden talep edilen kişisel verilerinizi paylaşmamanız ve iletilen bağlantılara tıklamamanız bilgi ve iletişim güvenliğiniz açısından önem arz etmektedir. Seçmen kaydınız ve bilgileriniz için yalnızca e-Devlet Kapısı (https://turkiye.gov.tr), e-Devlet Kapısı Mobil Uygulaması, https://secmen.ysk.gov.tr, Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığının Seçmen Sorgulama Mobil Uygulaması ve Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığı Çağrı Merkezi (444 9 975) resmi kanallarına başvurunuz.”

Sandık başına gittiğinizde yanınızda mutlaka olması gereken evraklar elbette var. Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını taşıyan nüfus cüzdanı, resmi dairelerce verilen soğuk damgalı kimlik kartı, pasaport, evlenme cüzdanı, askerlik belgesi, sürücü belgesi, hakim ve savcılar ile yüksek yargı organı mensuplarına verilen mesleki kimlik kartı, avukat, noter ve askeri kimlik kartı gibi, “kimliğini tereddütsüz ortaya koyan” resimli, resmi nitelikteki belgelerden birinin yanınızda olması zorunlu. Yoksa oy kullanamazsınız.

Bu aşamalardan geçtikten sonra sıra yerel yöneticiyi seçmek için aldığınız pusula ve zarfla kabine gitmekte. Oy kullanırken gizlilik esas. Kimsenin sizin yanınıza gelip kimi seçtiğinizi bakma hakkı yok. Sizin de kabine giderken telefonunuzu yanınıza alma hakkınız yok. Telefon gibi haberleşme cihazınızı sandık kuruluna bırakıp kabine gideceksiniz ve pusulanızı zarfa koyup çıktığınızda, sandığa oyunuzu atıp telefonunuzu alacaksınız.

Bu arada kabinde yalnız olacağınızı söylemiştik ama pusulanın geçerli olması için burada da dikkat etmeniz gereken noktalar var. Yan yana adayların dizildiği birleşik oy pusulalarında tercih ettiğiniz adaylar için ayrılan bölümden dışarı taşırmadan “TERCİH” veya “EVET” mührünü basarak oyunuzu kullanacaksınız.

Oyunuzun geçerli sayılması için “TERCİH” veya “EVET” mührü dışında oy pusulalarının herhangi bir yerine imza atmamalı, işaret koymamalısınız. Zarfa da oy pusulası dışında bir şey koymayın. Yanlış oy kullandığınızı düşünür ve yeni pusula isterseniz, verilmeyecek.

Bütün işlemler bittikten sonra sınıftan çıkmadan hemen önce adınızın yazılı olduğu listenin yanına imza atacaksınız ve işlem bitmiş olacak. Unutmayın, imza en son atılacak. Yani zarfı pusulaya attıktan sonra.

Şimdi de oy pusulasının geçerli olup olmadığını nasıl anlayacağınıza bakalım.

YSK’nın 31 Mart’taki seçim için oy pusulası örnekleri ve uyarıları var. YSK’nın kendi sitesinden aldığımız görseller şöyle:

Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu filigranı bulunmayan oy pusulaları geçersiz sayılır.

Yerel seçimde oy kullanmama cezası var mı?