Gazze’deki çocuk felci krizine bir de ilk hastanın annesinin gözünden bakın: Kimse umursamıyor ve ben çaresizim

Gazze’nin merkezindeki El Zavide’deki çadırlardan birinde 35 yaşındaki Nevin Ebu El Cidyan yaşıyor. Bebek koltuğunda yatan en küçük çocuğu Abdurrahman’ın yanında yerde oturan Nevin, El Cezire’nin anlattığına göre oğlunun yüzüne usul usul dokunuyor, bir karton parçasını yelpaze gibi kullanarak onu serinletmeye çalışıyor. Abdurrahman ağlama nöbetinin ardından uyuyakalmış. Tozlu giysilerin içinde, sıcak havanın her yanı sardığı bir çadırın içinde ne kadar rahat uyunabilirse o kadar rahat uyuyor. Nevin’in diğer sekiz çocuğu ise çadırın öbür köşesinde sessiz sessiz oturuyor.

Abdurrahman ilk adımlarını yeni yeni atmaya başlamış hareketli bir çocuktu. Çocuk felcine yakalanıp da yatalak olana kadar. 1 Eylül’de bir yaşına giren Abdurrahman Gazze’de 25 yıldır görülmeyen bu hastalığın pençesine düşen ilk çocuk olmuştu. “Kısa süre önce sürekli hareket ederdi benim oğlum” diye anlatıyor annesi yaşlı gözlerle, “O kadar hareketliydi ki babasına ona binsin diye küçük bir araba almıştı. Ama çok huysuzdu, oynarken arabayı kırmıştı. Şimdiyse hiç hareket edemiyor. Kalbim bin parça. Böyle bir şeyin olduğuna inanmakta güçlük çekiyorum.”

İki ay kadar önce Abdurrahman’ın ateşi yükselmiş, sürekli kusmaya başlamıştı. Endişelenen Nevin onu Gazze’nin merkezinde hâlâ çalışan tek hastane olan Aksa Şehitleri Hastanesi’ne götürmüştü. Ama o zamana kadar hastalığın bu kadar ciddi bir şey olacağını tahmin bile etmiyordu.

Kahreden o telefon

Abdurrahman iki hafta boyunca varla yok arasındaydı. Artık onu annesi emzirmiyor, serumla besleniyordu. Nevin iki haftayı hastanede geçirdikten sonra zor da olsa yeniden yemeye başlayan oğlunu aile çadırına getirdi. Ama doktorlar çocuğun ciddi bir hastalık taşıdığından şüphelenerek kan örneklerini Ürdün’e gönderdi. Bir ay sonra Nevin’in başından aşağı kaynar sular döken o telefon geldi: Abdurrahman çocuk felciydi.

Şaşkına dönen kadın, ne olduğunu anlayamamıştı bile. Abdurrahman’a mı yansın, yoksa ya öbür çocuklarım da hastalığı kaparsa diye mi endişelensin bilemiyordu. Sağlık ekipleri çok geçmeden kamp alanına gelerek hem Nevin’in hem de komşuların çocuklarını aşıladı. Ancak Abdurrahman için iş işten geçmişti. Çocuk hastalandığından beri ayakta duramıyor, bacaklarını hareket ettiremiyor, ara ara spazm geçiriyor. Sol kolunu hareket ettirmekte de zorlanıyor.

Beş kez yer değiştirmek zorunda kalmışlar

Nevin İsrail’in tahliye emrinden sonra ailesiyle Kuzey Gazze’den göç eden Filistinlilerden biri. 11 kişilik aile beş kez taşınmak zorunda kalmıştı. Sürekli yer değiştirmek zorunda kaldıkları için Abdurrahman’ın en önemli aşılarını yaptıramamıştı. Çocuk felcine yakalanmasında da bunun etkili olduğunu düşünüyor Nevin. Kötü yaşam şartlarının da oğlunun hastalığının daha da şiddetlenmesine neden olduğunu söyleyen Nevin “Abdurrahman’ı hasta eden şey kirli su ve yetersiz beslenmeydi. Bize dağıttıkları kirli suyun çocuk felcinin yayılmasının ana nedeni olduğunu düşünüyorum” dedi.

Hastalık enfekte kişinin dışkısıyla temas ya da dışkıyla kirlenmiş su ve yiyeceklerin tüketilmesiyle bulaşıyor. Yardım grupları İsrail’in saldırıları nedeniyle Gazze’de hijyene ve temiz suya erişimin zorlaştığını söylüyor. Yardım kuruluşu Oxfam haziran ayında İsrail’i Gazze’deki kanalizasyon pompalarının üçte ikisinden fazlasını ve atık su arıtma tesislerinin tamamını yok etmekle suçladığı bir rapor yayınladı. Ayrıca BM’nin değerlendirmelerine göre yerleşim alanları ve çevresinde şimdiye kadar yaklaşık 340 bin ton katı atık birikti.

Çocuk felci virüsü oldukça bulaşıcı olan, aşılanmayan kişilerde felce ve ölüme götürebilen bulaşıcı bir hastalık. Yıllardır yürütülen kampanyalar sayesinde dünya genelinde büyük ölçüde silinen bu virüs sağlıksız ortamlarda ve aşılamaların yetersiz kaldığı yerlerde yeniden kendini gösterebiliyor. İki yıl öncesine kadar Gazze’de aşılama oranları yüzde 99 civarındayken şimdilerde savaş nedeniyle bebek aşılanması büyük ölçüde düştü.

İlk aşamada 189 bin çocuk aşılandı ama…

Birleşmiş Milletler (BM) ve Gazze’deki yetkililer 640 binden fazla Filistinli çocuğu aşılamak için başlatılacak kampanya kapsamında 1,2 milyondan fazla aşının bölgeye ulaştığını duyurmuştu. İlk aşamada da 189 bin çocuğa ilk dozları vurulmuş oldu. Bu hafta Gazze’nin merkezinde 500’den fazla ekip sahada bu işe baş koydu. Aslında İsrail aşılamaların yapıldığı süreçte “insani mola”ya uyulacağını söylemişti ama Gazze’deki savaş sürüyor. Gazze Sağlık Bakanlığı, son 24 saatte 42 kişinin öldürüldüğünü söyledi. Yani ölü sayısı 40 bin 861’e yükselmiş durumda. 

Filistinli mültecilere yardım kuruluşu UNRWA’nın başındaki Philippe Lazzarini cumartesi günkü açıklamasında “Harika bir ilerleme sağladık! Gazze’nin orta kesimlerinde her gün daha fazla çocuk, çocuk felcine karşı aşılanıyor. Bu çocuk felci ‘araları’ insanlara nefes alacak zamanı tanıyor olsa da acilen ihtiyaç duyduğumuz şey kalıcı ateşkes, tüm rehinelerin serbest bırakılması ve Gazze’ye tıbbi ve hijyenik malzemeler dahil insani yardımların ulaştırılması” dedi.

Oğluna temiz su almakta zorlanıyor

Nevin’in şimdi tek umudu oğlunu tedavi ettirmek için Gazze’den dışarı adım atabilmek. “Kocam ve ben Refah sınırı yeniden açıldığında yurt dışına çıkmayı hayal ediyoruz” diyor Nevin ve ekliyor: “Abdurrahman’ın tedaviye ihtiyacı var. Ama durumu daha da kötüleşiyor.”

Yoksulluk ve evim diyecek bir yerlerinin olmaması nedeniyle Nevin ne kadar çabalarsa çabalasın Abdurrahman’ın en temel ihtiyaçlarını karşılamakta güçlük çekiyor. “Oğlumun temiz, arıtılmış suya ihtiyacı var ama kalabalık bir aileyiz ve sürekli şişe su almaya gücüm yetmiyor” diyor mesela.

Gözyaşları içindeki kadın son olarak şunları söylüyor: “Tek istediğim oğlumun iyileşmesi, ister yurt dışında, ister burada Gazze’de olsun. Ama şu anda kimse umursamıyor gibi görünüyor ve ben bir anne olarak çaresizim. Tek yapabildiğim yeniden sağlığına kavuşacağını ummak.”

Gazze’de çocuk felci aşıları yapılmaya başladı, Ultra-Ortodoksların aşı karşıtlığı İsrail’in başına bela