Derbide Arsenal kazandı, Almanya’da Köhn gol attı, Hakan’sız Inter puan kaybetti
ABD'li iş insanı Stan Kroenke, Los Angeles Rams (NFL), Denver Nuggets (NBA) ve Arsenal gibi değeri milyarlarca dolar eden üç takımın yanı sıra toplamda dokuz kulübün sahibi bir spor baronu. Peki Kroenke'nin bu imparatorluğu neye dayanıyor?
Enos Stanley Kroenke, ya da kısaca Stan. St. Louis Rams’i Los Angeles’a taşıması, Avrupa Süper Ligi projesine Arsenal’la öncülük etmesi ve ABD’de Cumhuriyetçi Parti’ye açıktan destek verip fonlamasıyla çokça eleştirilen Kroenke, hayatına kısa bir bakış atmaya değecek düzeyde önemli bir iş insanı ve spor figürü olarak öne çıkıyor. Taşınma sonrası dünyanın en değerli yedinci spor kulübüne dönüşen Los Angeles Rams’in yanı sıra Arsenal ve Denver Nuggets gibi dallarının en önemli takımlarına da sahip olan Stan Kroenke, yatırımlarını farklı branşlarda da sürdürüyor. Denver’ın da bulunduğu eyalet olan Colorado’da NHL takımı Avalanche, MLS takımı Rapids ile birlikte lakrosta mücadele veren Mammoth’un da sahibi olan Kroenke, Los Angeles’ta da Gladiators ve Guerrillas adında iki ayrı e-spor takımını elinde bulunduruyor.
Dünyanın en değerli 100 spor kulübü arasına sahip olduğu üç kulüp olan Rams, Nuggets ve Arsenal’ı sokan Kroenke, bu listeye üç takımla birden girebilen tek isim olarak sporda imparatorluğunu ilan etmiş durumda. Kroenke Sports & Entertainment adlı şirketiyle sahipliklerini yöneten milyarder iş insanı, listeye yedinci sıradan 6,94 milyar dolar’la giren LA Rams’le zirveyi zorlamayı başarıyor. Değeri 3.6 milyar dolar olarak ölçülen Arsenal ve 3.4 milyar dolar eden NBA’in son şampiyonu Denver Nuggets da ilk 100’de kendine yer buluyor.
Zengin bir ailede doğmayan Kroenke, Missouri’de geçen çocukluğunda oduncu olan babasına yardım ederek büyüdü. Derslerinde başarılı olan Stan, öğrenim hayatının devamında Missouri Üniversitesi’ni kazandı. Mezun olduktan sonra pek çok farklı şirkette çalıştı, hayatını değiştiren an ise Aspen’de gittiği bir kayak tatilinde gerçekleşti. Tatil esnasında ABD’nin en büyük perakende satış mağazası olan Walmart’ın varisi olan Ann Walton’la tanışan Kroenke, Ann’le 1974’te evlendi. Birleşik Devletler’in en zengin ailesi olan Waltonlara damat olan Stan, işe bakış şeklini ve politik duruşunu da bu yönde şekillendirdi. George Bush sonrası dönemde Cumhuriyetçi Parti’ye 80 milyon dolar bağış yapan Walton ailesi, Donalt Trump’a da yakın tavrıyla öne çıkıyor ve Kroenke’de Trump’a mali bağış yaptığını açıkça söylemekten geri durmuyor.
1946’dan 94’e kadar Los Angeles şehrinde mücadele veren NFL takımı Rams, 1995 sezonu başında St. Louis’e taşınıp Stan Kroenke’nin doğduğu eyalet olan Missouri’ye geldi. Evindeki takıma ilgi gösteren Stan, hemen o sene Rams’ten hisse satın alıp ilk spor yatırımını gerçekleştirmiş oldu. 1999’da Super Bowl’u kazanan takımın 2010 yılında tüm hisselerini satın aldı. Para odaklı düşünen Kroenke, Rams’i 2016’da yeniden Los Angeles’a taşıyarak kendi şehri olan St. Louis’in nefretini kazansa da, California’da oynamaya başlayan yeni takımın değerini üç katına çıkarıp 2021’de tekrar Super Bowl şampiyonu yaptı.
İngiltere Premier Lig takımları Uzak Doğu bölgesindeki tanınırlıklarıyla biliniyor. Stan Kroenke’nin futbolda ilgisi de iş ziyareti için Hong Kong’da karşılaştığı bir olaya dayanıyor. Uçakta okuduğu Hong Kong merkezli yerel bir gazetede çok fazla Premier Lig haberi olduğunu gören Kroenke, uçaktan iner inmez İngilizlerin futboluyla ilgili araştırma yapmaya başladı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e yakınlığıyla bilinen oligark Alisher Usmanov’dan hisse satın alarak giriştiği Arsenal projesinde 2018’e gelindiğinde Londra temsilcisinin neredeyse tüm haklarını eline geçiren Cumhuriyetçilere yakın Kroenke, Arsenal’ı da politik dünyanın bir kutbundan satın alıp diğerine taşımış oldu.
Sahip olduğu Los Angeles Rams ve Denver Nuggets’la ABD’nin majör sporlarında zafere ulaşmayı başaran Kroenke, hokeyde dünyanın en prestijli ligi olan NHL’de Colorado Avalanche’ı satın aldıktan bir sene sonra da, 2001 yılında şampiyonluk kazandırdı. Farklı branşlarda sürekli şampiyon takımlar yaratmasıyla ün kazanan Kroenke’nin yeni tanıştığı spor olan futbolda ise ilk yılları çok sancılı geçti. Arsenal’da başarılı sonuçlardan uzak kalan Stan, Avrupa Süper Ligi projesine öncü olan ekibe dahil oluşuyla da ‘Topçular’ın taraftarlarıyla arasını iyice açtı. Diğer spor dallarında gelen başarılara karşın Londra temsilcisine yeterince para harcamamakla suçlanan Kroenke, ‘Süper Lig’ projesine gelen karşı protestoların ardından Avrupa’da oynanan futbolun ne olduğunu biraz daha iyi anlamış olsa gerek ki yatırımlarını Londra’ya aktarma yönünde eğilim geliştirmeye başladı. Mevcut durumda Premier Lig’de şampiyonluk yarışı içinde bulunan Arsenal, eski günlerin aksine para harcamaya yatkın duruşuyla öne çıkan Kroenke sonrası başarılı noktaya gelmeye başladı. Colarado Rapids’le 2010’da MLS’i, lakros takımı Colorado Mamooths ile de 2022’de ulusal lig şampiyonluğunu kazanan Kroenke’nin zafere uzanamadığı tek takımı Arsenal. Ancak 100 milyon sterlin’in üzerinde para harcayarak aldığı futbolcular ve Mikel Arteta öncülüğünde kurulan sistemle ‘Topçular’, Stan’e Atlantik Okyanusu’nun ötesinde bir zafer yaşatmaya hiç olmadığı kadar yakın gözüküyor.