Kağıt üzerinde Soğuk Savaş koşullarına dönüş: ABD de AKKA’yı askıya aldı
AB ülkeleri dondurulan Rus varlıklarından elde edilen gelirin Ukrayna'nın savunması için kullanılması planını kabul etti. Üye ülkelerin onayıyla alınan karara göre Rus varlıklarından sağlanan kâr Ukrayna'nın yeniden inşasında da kullanılacak.
Belçika hükümetinin salı günü yaptığı açıklamaya göre Avrupa Birliği (AB) ülkeleri AB’de dondurulan Rus merkez bankası varlıklarından elde edilecek gelirin Ukrayna’nın savunması için kullanılmasını öngören planı resmen kabul etti.
AB büyükelçilerinin Mayıs ayı başında anlaşmaya varmasının ardından metnin bakanlarca onaylanması gerekiyordu. Rusya Batı’yı varlıklarına dokunulması halinde doğacak sonuçlar konusunda defalarca uyarmış ve Washington’u Avrupa’yı Ukrayna’da kendisini engellemek için daha radikal adımlar atmaya zorlamakla suçlamıştı.
Anlaşma uyarınca gelirlerin yüzde 90’ı Rusya’nın saldırılarına karşı Ukrayna’ya askeri yardım için AB tarafından yönetilen bir fona aktarılacak, yüzde 10’luk kısım ise Kiev’i başka şekillerde destekleyecek.
AB varlıkların 2027 yılına kadar yaklaşık 15-20 milyar euro kâr getirmesini bekliyor. Varlıklar olağanüstü ilgi görüyor ve bu da ‘talih kuşu kârı’ olarak adlandırılan gelirlere yol açıyor. Reuters’a konuşan AB diplomatları Ukrayna’nın ilk dilimi Temmuz ayında almasının beklendiğini söyledi.
G7 ülkeleri ise Moskova’nın Şubat 2022’de Ukrayna’da başlattığı savaşın hemen ardından Ruslara ait yaklaşık 300 milyar dolar değerindeki finansal varlığı dondurmuştu. O tarihten bu yana AB ve G7 ülkeleri bu fonların Ukrayna’ya yardım için nasıl ve ne şekilde kullanılacağını tartışıyor.
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba AB’ye karar için teşekkür etti, ancak Ukrayna’nın nihai hedefinin sadece faizden faydalanmak değil, Rus mali varlıklarına elkoymak olduğunu yineledi.
Gazetecilere “Bugünkü karardan duyduğumuz memnuniyeti ifade etmekle birlikte bu miktarlar (dondurulan mal varlıklarının miktarıyla) orantılı değil” diyen Kuleba, “Bu nedenle yılın başından beri bahsettiğimiz üçüncü adım aslında varlıklara elkoymak olmalıdır” diye ekledi.
Öte yandan ABD Hazine Bakanı Janet Yellen bu hafta G7 ülkelerini Ukrayna’ya yardım için daha büyük bir krediyi desteklemek üzere kârların teminat olarak kullanılması planı üstünde anlaşmaya zorluyor.
18 Ocak’ta İsviçre’nin Davos kasabasında düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu’nda (WEF) yabancı medya mensuplarıyla bir araya gelen Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski dünya bankaları tarafından elkonan Rus milyarlarının bir kısmının Ukrayna’nın yeniden inşası için gönderilmesi çağrısında bulunmuştu.
G7 grubu varlıkların 2020’de dondurulmasından bu yana sadece değer artışını ve ödenmesi gereken faizi almayı düşünse de Zelenski paranın tamamının kullanılması gerektiğini söylemiş ve “Eğer dünyanın 300 milyar doları varsa neden kullanılmasın” diye eklemişti.
Batı yardımları olmadan ülkesinin Rusya karşısında savaşta zayıf düşeceğini, kayıpların artacağını belirten Zelenski “Dış yardım olmadan ciddi sıkıntı yaşarız. Mühimmat yetmez, hava savunmasında zayıf kalırız. Örneğin balistik füzeleri düşüremeyiz, ölü ve yaralı sayısında ciddi artış yaşanır” diyerek ülkesinin fonlanması konusundaki ısrarını yinelemişti.
Ukrayna lideri Batılı ülkelerin sunduğu hava savunma sistemleri sayesinde bu kış ülkesinde enerji krizi yaşanmadığını aktararak “Yardımlar kesilirse tüm Avrupa’yı saracak büyük bir krize kapı açılır. Rusya, Ukrayna’yı ele geçirme şansına sahip olur. Avrupa’nın güvenliği sarsılır. NATO ile Rusya savaşı başlar” diye konuşmuştu.
Ukrayna Savaşı başladıktan sonra Batılı ülkelerce el konulan Rus varlıklarının Ukrayna’ya verilmesi gerektiğini savunan Zelenski “Rusya, bugün neden savaşın maliyetini yeterince hissetmiyor? Çünkü Batı’nın, Ukrayna konulu tüm kararlarında gecikmeler yaşanıyor. Oysa dondurulmuş 300 milyar dolarlık varlıklar sayesinde Rusya için savaşın bedelini yükseltebiliriz” değerlendirmesinde bulunmuştu.
Zelenski Davos’taki konuşmasında ayrıca Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i “yırtıcı hayvan” olarak tanımlamış, Rus lider için “Savaş bitse bile Ukrayna’yı işgale devam edecek” demişti. Bu sözleri dünya basınında geniş yer bulmuştu.