ABD’de en büyük 100 şirketin başı dertte
Mercek altında: Modern yapay zeka akımının öncüleri
Senenin en çok konuşulan konularının başında yapay zeka teknolojisi geliyor. Ancak yapay zeka teknolojisi dün ortaya çıkmış bir şey değil. Bilim insanları ve girişimciler bu alana yıllarını veriyor, peki biz sektörün öncülerini ne kadar tanıyoruz?
Soldan sağa: Demis Hassabis, Geoffrey Hinton ve Sam Altman. Wikipedia’da bu sene en çok görüntülenen sayfa ChatGPT oldu. Geçen sene bilim ve teknoloji haberleri yapan haber sitelerinin en yoğun yaptığı haberler yapay zeka alanındaydı. Yeri geldi bu teknolojinin ulaştığı yeni dönüm noktalarına şaşıp kaldık, yeri geldi teknolojinin taşıdığı risklere endişelendik, yeri geldi patlamış mısırımızı alıp sektör içinde çıkan dramaları izledik. Biz bu teknolojinin hayatımızdaki yerini henüz daha bir yıldır artırsak da bilim insanları bu alanda uzun yıllardır çalışıyor. Yılın sonuna yaklaşmışken hem bu sektörün önde gelenlerini tanıyalım, hem de bu yıl haklarında çıkan bazı haberlere göz atalım:
Sam Altman
Sam Altman ismi hayatımıza ChatGPT ile girdi. ChatGPT’yi geliştiren San Francisco merkezli OpenAI girişiminin kurucularından ve aynı zamanda şirketin yüzü. Altman 2015 yılında ABD’li milyarder Elon Musk ile yapay zeka teknolojisi hakkında görüştükten sonra OpenAI’nin kurulmasına katkıda bulundu. OpenAI kurulmadan önce Altman Silikon Vadisi’ndeki Y Combinator adındaki bir şirketi yönetiyordu. Bu sene Altman kongrede yapay zeka konusunda ifade verdi. Herhalde bu sene kongre karşısına çıkanlar arasında en rahatı da Altman’dı ve yapay zeka konusunda hükümetlerin adım atmasına sıcak baktığını söyledi.
Ama biz onu bu sene OpenAI darbesiyle hatırlayacağız. Kurucuları arasında yer aldığı bir şirketten kovulup bir hafta dolmadan geri dönmesi, kovulmasında rol oynayan yönetim kurulu üyelerinin büyük kısmını şirketten atması bir sezonda biten Game of Thrones tadı vermişti. Bu sene girdiğimiz birkaç Altman haberini de aşağıya bırakıyoruz.
Dario Amodei
Yapay zeka girişimi Anthropic’i yöneten Amodei, OpenAI’nin ilk zamanlarında şirkette araştırmacılık yapıyordu. Eskiden Google’da da çalışan Amodei, OpenAI’nin araştırmalarının yönünün belirlenmesine yardımcı oldu. Ancak sonra şirketin izlediği yolla ilgili anlaşmazlık yaşayarak 2021’de OpenAI’dan ayrıldı. Aynı yıl Anthropic’i kuran Amodei’nin amacı güvenli yapay zeka sistemleri yaratmak.
Bill Gates
Microsoft’un kurucusu ve uzun yıllar dünyanın en zengin insanı olan Gates yapay zekaya bir süreliğine şüpheyle yaklaşsa da Ağustos 2022’de ChatGPT’nin altında yatan dil modeli GPT-4’ü görünce endişeleri buhar oldu ve söz konusu teknolojinin en büyük destekçilerinden biri haline geldi. Gates’e göre eğitimin, sağlık hizmetlerinin eksik kaldığı yerlere yapay zeka ile ulaşmak mümkün. Onun bu desteği Microsoft’un üretken yapay zekaya yatırımlarını artırmasına yardımcı oldu. Tabii herkes Gates gibi yapay zekanın sadece faydalarına odaklanmıyor. Bu sene Musk, Gates için “Yapay zeka anlayışı kıt” dedi. Bir de yapay zeka teknolojisinin Gates’in sözlerini çarpıtmak için kullanıldığı bir olaya rastlamıştık.
Demis Hassabis
Sinirbilimci Hassabis yapay zeka üzerine araştırmalar yapan en büyük laboratuvarlardan DeepMind’ın kurucularından. DeepMind’ı kurmak için yatırımcı Peter Thiel’den destek alan Hassabis 2016 yılında Go oyununda dünyanın en iyi oyuncusunu yenerek herkesin ağzını açık bırakan yapay zeka yazılımı AlphaGo’yu üreten laboratuvarı kurdu. Bir de parantez açalım, Hassabis kendisi de gençlik yıllarında satrançta ödül kazanmıştı. Google 2014 yılında DeepMind’ı satın aldı, ancak Hassabis şirketin üst düzey yapay zeka yöneticilerinden biri olarak kalmaya devam etti. Geçen hafta Google ChatGPT’ye dişli bir rakip çıkardı. Adı da Gemini. Bu yapay zekanın en akıllı versiyonunun lise düzeyinde matematik çözdüğü söyleniyor. Durum buysa ChatGPT’yi geçmiş bile olabilirler, çünkü OpenAI’nin Q* projesinde yapay zeka modeli henüz sadece ilkokul düzeyinde matematik sorusu çözebiliyor. Gemini hakkındaki haberimizi de aşağıdan okuyabilirsiniz.
Geoffrey Hinton
Toronto Üniversitesi profesörü Hinton ve iki yüksek lisans öğrencisi yapay zeka teknolojisinin altında yatan nöral ağları geliştirdi. Bu nöral ağlar teknoloji sektörünü büyüledi, Hinton’a “yapay zekanın babası” unvanını kazandırdı. Google 2012 yılında Hinton ve ekibine 44 milyon dolar ödeyerek Microsoft ve Çinli teknoloji şirketi Baidu’yu geride bıraktı. Ne var ki bir süredir Google’da yapay zeka araştırmaları yapan Hinton bu sene yapay zeka teknolojilerinin yarattığı endişeleri dile getirmek için şirketten ayrıldığını duyurdu.
Reid Hoffman
LinkedIn’i kuran ve risk sermayedarı olan eski PayPal yöneticisi Hoffman, Musk ve Thiel ile OpenAI’ye bir milyar dolarlık yatırım yapan grubun parçasıydı.
Elon Musk
Uzayda, otomotiv sektöründe ve sosyal medya alanında parmağı olan Musk’ın yapay zeka alanında isminin geçmemesi tuhaf olurdu. Sırası gelen pek çok ismi anlatırken adını da geçirdik zaten. 2015 yılında OpenAI’nin kurulmasına yardımcı oldu. Yapay zekanın yaratabileceği tehlikelere karşı endişelerini her fırsatta dile getiren Mısk kâr amacı gütmeyen bir girişim olan OpenAI’yi o zamanlar diğer teknoloji şirketlerine karşı etik bir denge unsuru olarak konumlandırmaya çalıştı. Ancak sonra Altman ile anlaşmazlık yaşayan Musk 2018 yılında şirketten elini ayağını çekti. Ama ABD’li milyarder bu yıl kendi yapay zeka girişimi Grosk’u duyurdu.
Satya Nadella
Microsoft’un CEO’su Nadella şirketin hem 2019’da hem de bu yıl OpenAI’ya yatırım yapmasına öncülük ederek şimdiye kadar 13 milyar dolarını yapay zeka girişimine adadı. Bu yatırımlarıyla yapay zekaya verdiği önemi gözler önüne seren şirket OpenAI teknolojisini arama motoru Bing ve diğer birçok aracına entegre etti. Nadella’nın bu sene adını OpenAI dramasında da duyduk. Önce Altman ve yönetim kurulu arasında köprü olmaya çalışan Nadella, taraflar anlaşamayınca Altman’ı bünyesine kattı, OpenAI’dan ayrılmayı düşünen tüm araştırmacılara kapısının açık olduğunu söyledi. İşlerin ciddiyeti artınca yönetim kurulu teslim bayrağını çekti ve bu sayede Microsoft 13 milyarlık yatırımına rağmen yönetim kurulunda daha önce sahip olamadığı “gözlemci koltuğu”na sahip oldu.
Larry Page
Sergey Brin ile Google’ı kuran Page uzun zamandır yapay zekanın faydalarının en büyük savunucusu. Google’ın DeepMind’ı alması için bastıran da Page’di. Yapay zeka konusuna diğer pek çok uzmana kıyasla daha iyimser bakan Page robotlarla insanların bir gün uyum içinde yaşayabileceğine inanıyor.
Peter Thiel
PayPal yöneticisiyken risk sermayedarlığına geçen ve servetinin büyük kısmını Facebook’a yaptığı ilk yatırımlardan elde eden Thiel ilk yapay zeka laboratuvarlarının önde gelen yatırımcılarından. Önce DeepMind’a yatırım yapan Thiel sonra OpenAI’ya destek verdi.
Eliezer Yudkovski
Yapay zeka araştırmacısı Yudkovski bu teknoloji hakkındaki felsefi düşüncenin tohumlarının atılmasına yardımcı oldu. Kendilerini rasyonalist, sonraki yıllarda da altruist olarak tanıtan ve yapay zekanın gücüne inanan ancak bunun insanları yok edebileceğinden de endişe eden bir topluluğun lideri olan Yudkovski, Hassabis’in Thiel ile tanışmasına ve DeepMind için destek almasına vesile olan bir konferansa ev sahipliği yapmıştı.
Mark Zuckerberg ve Yann LeCun
Facebook, Instagram ve WhatsApp’ın sahibi Meta’nın CEO’su Zuckerberg en az 10 yıldır yapay zeka üzerine eğiliyor. Bu teknolojinin gücünü fark eden milyarder zamanında DeepMind’ı satın almaya çalışmıştı. Onu alamasa da şirketine bu alanda çalışma yapan pek çok bilim insanı kattı. Yapay zekanın babalarından Yann LeCun da Meta’da. Şirketin bu yıl öne çıkan en büyük tartışması yapay zekada açık kaynak kullanmasıydı. Sektörün önde gelenleri bunun büyük tehlike yaratacağını söylerken LeCun, gözüpek denemeler yapılmazsa teknolojiyi yeterince tanıyamayacağımızı ve önlem almakta da eksik kalacağımızı savunuyor.
Oyunlar ve Bulmacalar