Yale’de 7 kollu şamdana Filistin bayrağı asılınca ortalık karıştı

ABD'de antisemitizm tartışması: Öğrencilerin Filistin yanlısı protestolarına ifade özgürlüğü olarak bakan Yale'de cumartesi günü bir protestocu Yahudilerin kutsal şamdanı menora'ya Filistin bayrağı astı ve olay oldu.

Dünya 12 Aralık 2023
Bu haber 5 ay önce yayınlandı
Yale çevresindeki Hanuka menorasına Filistin bayrağı asan kişi bayrağı kaldırırken. Fotoğraf: Jake Dressler

Hamas’ın 7 Ekim’deki İsrail saldırısının tetiklediği Gazze savaşı Amerikan üniversitelerine soğuk terler döktürüyor. Öğrencilerin bir kısmı Filistin yanlısı protestolar yapmak isterken bir kısmı da okullarda antisemitik eylemlerin arttığını söylüyor. Bağışçılar da üniversite yöneticilerini antisemitik eylemlerin önüne geçmeleri için baskı altına alıyor.

Yale Üniversitesi böyle bir ortamda ifade özgürlüğünü gerekçe göstererek öğrencilerin Filistin yanlısı protesto düzenlemesini doğal karşılıyor. Ama cumartesi günü bir gösteride bir protestocu Yahudilerin kutsal saydığı  “Hanuka menorası”na Filistin bayrağı asınca hem üniversite yöneticileri hem öğretim görevlileri hem de din insanları tepki gösterdi. Filistin yanlısı gösteriye katılan bir görgü tanığı Yale kampüsü yakınında kamuya açık alandaki bu olayın yaklaşık bir dakika sürdüğünü söyledi. Bayrağı asan kişi diğer göstericilerin uyarısı üzerine sonra hızla indirmiş.

Cumartesi günkü gösteriye katılan ve bayrağın asılmasını videoya çeken 29 yaşındaki avukat Jake Dressler olaydan sorumlu kişinin tek başına hareket ettiğini söyledi. Dressler bayrağı asanın çevredekilerden tepki görünce hemen kaldırdığını anlatarak “Olay abartıldı” dedi. Halbuki kalabalığın içinden birinin protestoculara yumurta atmaya başladığını aktaran Dressler “Bu bir kişiyi doğrudan hedef alan şiddet eylemi gibiydi. Halbuki menora olayında kimse zarar görmedi” dedi.

Sosyal medyaya yansıyan görüntülerde Filistin özgürlük simgesi kefiye takmış bir kişinin “Bizi kötü gösteriyor. İndir bayrağı” diye bağırdığı duyuluyor. Protestonun organizatörlerinden Yalies4Palestine’in de aralarında olduğu Filistin yanlısı aktivist örgütler de davranışı antisemitik olarak değerlendirdi ve kınadı.

Yale Rektörü Peter Salovey “Menora’ya Filistin bayrağı asılması Yale camiasına mensup kişiler dahil New Haven Yahudilerine oldukça antisemitik bir mesaj veriyor” dedi. Kendisi de Yahudi olan Demokrat Senatör Richard Blumenthal ise bunu “nefret eylemi” olarak nitelendirdi, babasının 1935 yılında Almanya’dan kaçışını anlattı. New Haven’da basın toplantısı düzenleyen Blumenthal “Şaka gibi görünebilir. Ama bundan daha ciddi olamazdı, çünkü bizim için son derece önemli bir dini sembolle alay ediliyor ve saygısızlık ediliyor “dedi.

‘400 kişinin protestosuna değil bir kişinin eylemine odaklanılıyor’

Bu olayın tam da MIT, Harvard ve UPenn rektörlerinin Temsilciler Meclisi’nde sigaya çekilmesinin ve diplomatik yanıtlar vermeleri sebebiyle hedef alınmasının ardından gelmesi dikkat çekti. Tartışmalı antisemitizm oturumunda Cumhuriyetçi New York Temsilcisi Elise Stefanik rektörlere “Yahudi soykırımı çağrısı yapan öğrencilerin disipline verilip verilmeyeceğini” sormuş, beklediği net yanıtı alamamıştı. UPenn rektörü Magill “Sözler eyleme dökülürse taciz olur. Bağlamına göre karar verebiliriz ancak” diye cevap vermiş, bağışçıların bastırmasıyla istifa etmek zorunda kalmıştı. Harvard rektörü Claudine Gay ise oturumdaki cevapları yüzünden özür dilemişti. Şimdi onun da görevden alınıp alınmayacağı konuşuluyor.

Bu üç üniversitenin radara girmesinin ardından Yale Üniversitesi hem antisemitizm, hem de İslamofobi ile mücadelede atılacak adımları özetleyen bir bildiri yayınlamış, üniversitenin ifade özgürlüğüne önem verdiğine dikkat çekmişti. Rektör Salovey ifade özgürlüğünün sınırlarını “Nefrete işaret eden, sivillerin öldürülmesini destekleyen ve herhangi bir gruba yönelik soykırım çağrısı yapan slogan ve mesajlar görüşlerimize tamamen aykırıdır” sözleriyle belirlemişti.

Yale bayrağı menora’ya asan kişinin o üniversiteden olup olmadığı bilinmiyor. New Haven polisi olayı soruşturuyor; yardımcı polis şefi David Zanelli menora’nın zarar görmediğine dikkat çekti, “Olay nefret içerikli olsa da pek çoklarına göre olası nefret suçunu tetiklemiş değil” dedi.

New Haven sakinlerinden Ina Silverman “Menora’nın Siyonizm ile hiçbir ilgisi yok. Menora Yahudiliğin eski bir sembolüdür. Bu apaçık antisemitik bir saldırıydı. Kimse aksini düşünmemeli” diye tepki gösterdi.  Bazıları ise üniversite kampüsleriyle ilgili süregelen tartışmanın dikkatleri Gazze’de süregelen insani krizden uzaklaştırdığını savunuyor. New Haven sakini bir Yahudi olan 63 yaşındaki Dan Garrett “400-600 kişi tamamen barışçı bir gösteri yapıyor ama onlar bir kişinin eylemini ciddiye alıyor” dedi.

Antisemitizm tasfiyelerinde yeni hedef Harvard rektörüAntisemitizm tasfiyelerinde yeni hedef Harvard rektörü

10Haber bültenine üye olun, gündem özeti her sabah mailinize gelsin.