ABD ile büyük ticaret ortaklarıyla şimdilik kur kavgası yapmayacak
ABD, Ukrayna’daki savaş nedeniyle ABD ile müttefiklerinin Rusya’ya uyguladığı ambargonun delinmesine katkıda bulunan çeşitli ülkelerden 150'den fazla kişi ve kuruluşu yeni yaptırım listesine aldı. Listede yedi de Türk şirketi var.
ABD, Rusya’ya ambargonun ihlal edilmesine katkıda bulunduğu gerekçesiyle aralarında Türk, Çin ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) vatandaşı yüzlerce kişi ve varlık için yaptırım uygulama kararı aldı. ABD Hazine Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre Ukrayna’daki savaş nedeniyle ABD ile müttefiklerinin Rusya’ya uyguladığı ambargonun delinmesine katkıda bulunan çeşitli ülkelerden 150’den fazla kişi ve kuruluş yeni yaptırım listesine alındı.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken yaptırım kararıyla ilgili yaptığı açıklamada “Rusya’nın Ukrayna’daki suçlarının ve Rusya’nın yürüttüğü savaşı finanse edip destekleyenlerin hesap verebilirliğini teşvik etmek için elimizdeki bütün araçları kullanmaya devam edeceğiz” dedi.
ABD Hazine Bakanlığı ise yaptığı ayrı bir açıklamada Çin yapımı silah ve teknolojilerin Rusya’ya tedarik edilmesi ve bunun kolaylaştırılması nedeniyle Çin, Rusya, Hong Kong ve Pakistan merkezli dört kuruluşla dokuz kişiden oluşan bir şebekeye yaptırım uygulanacağını açıkladı. Açıklamada bu şebekenin ABD’nin askeri yaptırımlarını ve Çin’in askeri malzeme ihracatı üzerindeki kontrolünü aşmaya çalıştığı aktarıldı.
Yine aynı açıklamada uçak parçaları ve X-ray sistemleri de dahil teknoloji, ekipman ve girdi sevkiyatı konusunda Türkiye, BAE ve Çin merkezli bazı şirketlerin de yaptırım listesine alındığı bildirildi.
Hazine Bakanlığı’nın resmi sitesinden yapılan açıklamaya göre Bosfor Avrasya İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi (Bosfor Avrasya), Egetir Otomotiv Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi (Egetir Otomotiv), Globus Turkey Lojistik Dış Ticaret Limited Şirketi, Kartal Exim Dış Ticaret Limited Şirketi, Konomar Gemi Elektrik ve Elektronik Limited Şirketi, Megasan Elektronik Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi ve Ozkaya Otomotiv Mamulleri Pazarlama Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi yaptırım listesine alınan Türk şirketleri arasında. Şirketler hakkındaki iddialar şöyle:
-6.6.2023 tarihinde Bağcılar’da Gürcü vatandaşı Tea Abralava tarafından kurulan 500 bin TL sermayeli Bosfor Avrasya İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi bilyalı veya makaralı rulman da dahil olmak Rusya merkezli üreticilere yüzlerce ürün sevk etti.
-Egetir Otomotiv Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi (Egetir Otomotiv) Rusya merkezli üreticilere 150’den fazla sevkiyat yaparken bunların çoğunu bilyalı veya makaralı rulmanlardan oluşuyor.
-4.4.2022 tarihinde Ukrayna vatandaşı Artem Yunoshev tarafından Beşiktaş’ta 10 bin TL sermayeyle kurulan Globus Turkey Lojistik Dış Ticaret Limited Şirketi (Globus Turkey) Rusyalı üreticilere tantal kapasitörler gönderdi.
-1.7.2022 tarihinde Bakırköy’de Batuhan Sanlı tarafından 100 bin TL sermayeyle kurulan Kartal Exim Dış Ticaret Limited Şirketi Avrupa, Asya, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada’dan teknolojik ekipman tedarik ettikten sonra elektronik entegre devreler ve veri alımı, dönüşümü ve iletimi için kullanılan makineler dahil Rusyalı üreticilere ürün sevkiyatı yaptı.
-Navigasyon ve iletişim sistemlerinin satışı ve servisi ile ilgilendiği belirtilen Konomar Gemi Elektrik ve Elektronik Limited Şirketi Rusya merkezli şirketlere radyo navigasyon yardım aparatı da dahil orta yüksek öncelikli ürünler göndermekle suçlandı. Konomar, 12.12.2016 tarihinde Pendik’te 10 bin TL sermayeyle Mutlu Yelten tarafından kuruldu.
-20.1.1997 tarihinde Karaköy’de Hasan Ali Cesur, Nurullah Aydın, İsmet Saral ve Turan Saral tarafından kurulan, 22.12.2022 tarihinde sermayesi 100 milyon liraya çıkarılan Megasan Elektronik Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi, kısa adıyla Megasan Elektronik diyotlar ve transistörler de dahil çok sayıda ayrık yarı iletken ürünü Rusya’ya göndermekle suçlandı. Buna göre Megasan Elektronik Şubat 2023’te Rusya merkezli son kullanıcılara elektronik entegre devreler; verilerin alınması, dönüştürülmesi ve iletilmesi için kullanılan makineler ve tantal kapasitörler gönderdi.
-Ozkaya Otomotiv Mamulleri Pazarlama Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi kısa adıyla Ozkaya Otomotiv şirketinin Rusya merkezli üreticilere aralarında düzinelerce bilyalı veya makaralı rulman da olan yüksek öncelikli ürünler gönderdiği bildirildi.
Reuters’ın haberine göre yaptırım uygulanacak Çin merkezli firmalar arasında Rus paralı asker şirketi Wagner’e yüksek çözünürlüklü gözlem görüntüsü sağladığı belirlenen ticari uydu görüntüleme şirketleri de var.
Dışişleri Bakanlığı ayrıca, kendisi de ABD yaptırımlarının hedefinde olan Rus devlet şirketi Rostec için mikroelektronik bileşenler tedarik ettiği belirtilen bir şebekeyle ilgili kararlar kapsamında bazı Çinli şirketleri de yaptırım listesine dahil etti. Açıklamada söz konusu mikroelektronik parçaların elektronik savaş sistemleri geliştirmek için kullanıldığı belirtildi. Yine bu şebekeye yaptırım kapsamında Rusya, Türkiye ve Hong Kong’daki şirketler de hedef alındı.
ABD’nin Terörizm ve Mali İstihbarattan Sorumlu Hazine Müsteşarı Brian Nelson geçenlerde Rusya gündemiyle Türkiye’ye yaptığı ziyarette “Rusya ile yasadışı ticaret yapan Türk kuruluşlarını da saldırgan yaptırımlarla hedef almaya devam edeceklerini” söylemişti.