Küresel piyasalar Fed’in faiz kararına odaklandı
Avustralyalı üretici koyunu bedava veriyor, alan yok; bizde ithalat tam gaz
Avustralya'da koyun sayısı o kadar çok arttı ki, üreticiler isteyene bedava vermeye başladı. Türkiye'de ise yılın ilk 10 ayında 48 bin koyun ithal edildi ancak et fiyatlarını düşürmeye yetmedi. Avustralya'da koyun etinin kilosu 1, bizde ise 9,6 dolar
Avustralya'da koyun sayısı o kadar arttı ki, kişi başına neredeyse 3 koyun düşüyor. Türkiye'de ise yarım koyun bile değil. Avustralya’da koyun sayısı 3 yıldır ortalamanın üzerindeki yağışlarla 78,75 milyonla 2007’den bu yana en yüksek rakama ulaşınca üreticiler maliyetleri kısmak için çareyi isteyene bedava vermekte buldu. Hal böyle olunca koyun eti fiyatı yüzde 70 düşerek kilo başına 1,23 dolara kadar geriledi.
Türkiye’de ise koyun sayısı şu anda 42,6 milyon. Başta yem olmak üzere artan maliyetler yüzünden üretimden vazgeçen besicilerin sayısı hızla artınca hükümet çareyi üreticiyi desteklemek yerine yine ithalatta bulundu. Bu yılın ilk 10 ayında 584 bin sığırın yanı sıra 48 bin koyun ve 25 bin ton et ithal edildi. Ama ithalat da fiyatları düşürmeye yetmedi.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nin (TZOB) kasım ayı verilerine göre, son 2 yılda dana eti fiyatı yüzde 383, kuzu eti yüzde 307, son bir yılda ise dana eti yüzde 136, kuzu eti yüzde 132 arttı. Ulusal Et Konseyi’nin yayınladığı son verilere göre, kuzu etinin ortalama karkas fiyatı 278,35 lira yani yaklaşık 9,6 dolar.
Bu yıl 800 bin büyükbaş hayvan ithal edildi ancak fiyatlar düşmedi
Türkiye Kırmızı Et Üreticileri Merkez Birliği Başkanı Bülent Tunç bu yıl yurtdışından yaklaşık 800 bin canlı büyükbaş hayvan getirildiğini ancak ithalatın et fiyatlarını düşürmediğini belirterek, “İthal edilen canlı hayvanların küçük işletmelere bir faydası yok. Bu nedenle piyasaya olumlu etkisini göremiyoruz. Getirilen canlı hayvanlar küçük işletmecilere de dengeli dağıtılırsa fiyat dalgalanmalarının önüne geçilebilir” dedi. Kırmızı et fiyatlarındaki artışa dikkat çeken Tunç, şunları söyledi:
“Yapılan canlı hayvan ithalatına rağmen fiyatlar yükseldi. Kilogramı 120 liraya mal edilen ithal canlı hayvanlar, küçük işletmelere yaklaşık 200 liradan satılıyor. Büyük işletmeler hayvanları kendi iş yerlerinde değerlendiriyor. Kalan kısmı ise besiciye pahalı fiyattan satılıyor. Bu durum iç piyasada fiyatları artırıyor. Kısa süre önce 220 lira olan ortalama kilogram başına et kesim fiyatı 300 liraları gördü. Küçük işletmecilerin elindeki hayvan sayısının artması lazım. Getirilen canlı hayvanlar küçük işletmecilere de dengeli dağıtılırsa fiyat dalgalanmalarının önüne geçilebilir.”
Dünyada 20 bin baş hayvana sahip işletme bulunmadığına dikkat çeken Tunç, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Ülkemizde büyük işletmelerin hayvan sayısı giderek artıyor. Bu işletmeler hayvanı, hatta yemi bile dışarıdan getiriyor. Ayrıca bu işletmelere destek verildiğinde kamu kaynakları da yanlış kullanılmış oluyor. Büyük işletmeler ithal getirdikleri canlı hayvanlarla üretime katkı sağlamıyor. Ülkede hayvan işletmelerinin küçük çaplı olması ve bunun teşvik edilmesi lazım. Sektöre sağlanan destekler üreticilerimize faydalı oluyor. Verilen destekleri de düşündüğümüzde sektörün büyümesi gerekiyor ancak özellikle hayvan sayısının artmaması büyük bir sorun. Hayvan sayısında kalıcı bir artış yaşandığında kırmızı et fiyatlarında da bu tarz dalgalanmalar yaşanmayacaktır.”
Oyunlar ve Bulmacalar