Depremi çabuk unuttuk, çıkmalı binada eski düzene geri döndük
NFL'de sezon finali Super Bowl ardından Las Vegas'tan ABD'nin dört bir yanına tam 525 özel jet kalkadursun, eski kayakçı Chemmy Alcott çocuklarının hayalleri ve duyarsızlıkla başa çıkmaya çalışan doğa konusunda endişeleniyor.
Chemmy Alcott, 41 yaşında eski bir kayak yarışçısı. Büyük Britanya adına üç kez Kış Olimpiyatları’na katılan eski sporcu bugünlerde ülkesi yayıncılarından BBC’de Ski Sunday isimli bir kayak programı yapıyor. Yokuş aşağı, süper G, dev slalom, slalom ve kombine gibi dallarda yarışan, özellikle 2000’li yıllarda birçok ödül kazanan Alcott, bugünlerde çocukları için endişeleniyor.
Eşi de kendisi gibi kayak yarışçısı olan Alcott’ın iki küçük çocuğu var. Çocukları da üzüm üzüme baka baka kararır misali ebeveynlerinin izinden gitmek istiyorlar. Bu yolda hayalleri günü geldiğinde ülkeleri için büyük birer kayak yarışçısı olmak belki de. Ancak Alcott, kayak için çarpan iki masum yüreğin hayallerinin suya düşecek olmasından duyduğu rahatsızlığı, BBC’ye yazdığı yazıda şöyle dile getiriyor:
“Yedi yaşındaki büyük oğlum Locki ben ve babası gibi kayak yarışçısı olmak istiyor ancak olabilir mi şüpheliyim. Bana birçok fırsat ve fazlasıyla sevgi veren bu spor Locki ve küçük kardeşi Cooper büyüdüğünde aramızda olmayabilir. Chamonix tarihin ilk kış olimpiyatlarına ev sahipliği yaptığından beri 100 sene geçti ancak Olimpiyat Komitesi yaptığı araştırmada 2040 yılına geldiğimizde yalnızca 10 ülkenin Kış Olimpiyatlarına ev sahipliği yapmaya uygun olacağını açıkladı. Chamonix’nin mirası hala kutlanıyor ancak aslında radikal değişiklik geçiren bir şeyin mirasını kutlamak üzüntü verici. Şu anda Chamonix’deyiz ve Ski Sunday’in bu haftaki bölümünde size erkekler Yokuş Dünya Kupası’nı buradan aktarmak istedik. Ancak organizasyon yüksek sıcaklıklar ve dolayısıyla kötü kar koşulları nedeniyle Garmisch-Partenkirchen’deki kadınlar iniş yarışı ile birlikte iptal edildi.”
Alcott’un endişesi uzun vadeli olmaktan değil. Öyle ki bazı turnuvalar şimdiden iptal edilmeye başlandı. Aralık 2023’te Dünya Kupası yarışları hava durumu nedeniyle yapılmadı. Aynı durum yalnızca bir ay sonra ocak sonunda da yaşandı ve Alcott’ın bahsettiği Chamonix ve Garmisch’teki Dünya Kupası etkinlikleri ertelendi. İşte bu yaşananlar tam da Alcott’ın da söylediği gibi oldu: “Bence sporumuzun ne kadar muhteşem olduğunu gösteren dağlara olması gereken sevgiyi ve korumayı sunmuyoruz. Çevreye uyum sağlamıyoruz. Çevrenin bize uyum sağlamasını talep ediyoruz ve bunu yapamayız. Bunun yerine takvime bakmalı, dağların, kar kalınlığının durumunu kontrol etmeli ve doğayla beraber hareket etmeliyiz. Şimdilerde herkes ses çıkarmayı biliyor ve sporcular değişim talep ediyor. Ben 18 aylıkken kayak yapmayı öğrendim ve ilk olarak 10 yaşındayken Mont Blanc’daki Vallee Blanche’ta kaydım. Benim için ikonik bir andı çünkü dünyanın en ünlü pistlerinden birinde kayıyordum. Spordaki ilk zaferinizi asla unutmazsınız ben de Vallee Blanche’taki ilk kayışımı unutmuyorum. Sonra 25 yıllık aranın ardından ne bulacağımı bildiğimi düşünerek buraya döndüm. Ancak ne kadar değiştiğini görünce şoka uğradım. 10 yaşındayken gondola yürümek için beş adım atmıştım. Yirmi beş yıl sonra geri döndüğümde o beş adım 580 olmuştu.
Buzul, dibinde çok fazla hacim kaybetmiş. O kadar ki 100 metrelik bir kayıptan söz ediyoruz. Bu da Big Ben’den daha büyük. Sadece benim hayatım boyunca kaybedilen dikey yüksekliği bir düşünün. Basamakları tırmanırken, her 10 metrede bir buzulun geri çekilişini gösteren bir plaket var ve bunun ne kadar hızlı gerçekleştiğini görebiliyorsunuz. Bu görmemezlikten gelemeyeceğiniz bir şey. Bu konuda sabırlı olmayı öğrendim ancak bu özelliği kazanmam zaman aldı.
Büyük Britanya için kayak yaparken etrafımda olup bitenin farkında değildim. 1999’dan 2014’e kadar sadece dünyayı gezip yarıştığım, arada antrenmanlar yaptığım bencil bir hayat yaşadım. Esas mesele olabildiğim kadar hızlı olmaktı. Gözlerimin açılması ve olup bitenleri umursamam için Vallee Blanche’ı ikinci kez görmem gerekti. Yakın gelecekte bizi bekleyen tehlike yapabildiğim değişiklikleri yapmayı denememi sağladı. Birçok insan dağları önemsiyor ancak değişim için ne yapacaklarını bilmiyorlar. Ancak kış aylarımızı korumak için kolektif olarak hareket etmeliyiz. Tatil beldelerinin yenilenebilir enerjiyle çalışır hale gelmesi konusunda umut var, Londra’dan Alpler’e giden ve karbon ayak izinizi büyük ölçüde azaltmanıza yardımcı olan kar trenleri konusunda umut var. Yapabileceklerimiz açısından umut var. Kıyafetlerimi kiralıyorum, elektrikli araba kullanıyorum, daha az et yiyorum ve bu kış Alplere gitmek için kar trenini kullandım. Bu, mükemmellik yerine amaç, beklentilerinizi uyarlamak ve birkaç fedakarlık yapmakla ilgili.”
Ancak Alcott gibi düşünmeyen ya da düşünse de düşünmekle yetinip yapması gerekenleri hayata geçirmeyen bir ton insan var. Hem de bu insanlar bazı sürdürülebilirlikle alakalı sivil toplum kuruluşlarının yardım kampanyalarına katılan, bu gibi çeşitli çalışmalarda rol alan insanlar. Öyle ki ABD’nin en fazla izlenen spor organizasyonu NFL’in final karşılaşması Super Bowl’da da bunun gibi birçok insan katılımcılar arasındaydı. Maçın hikayesi özel olup bir de Las Vegas gibi ünlüleri çeken bir yerde olunca adeta karşılaşmaya ünlü akını vardı. Yalnızca Kansas City Chiefs’in yıldızı Travis Kelce’nin kız arkadaşı Taylor Swift’in locası bile ünlülerle doluydu. Geçtiğimiz haftalarda 45 dakikalık mesafeye uçakla gittiği için eleştirilen Swift Tokyo’da verdiği konserden sonra apar topar başka bir uçağa atladı ve Vegas’a uçtu. Swift locasında ünlü arkadaşları Lana Del Rey, Ice Spice ve Blake Lively gibi isimleri ağırladı. Yalnızca o 20 kişilik locadan dahi üç jet kalktığını tahmin etmek yanıltıcı olmaz.
Öyle ki Leonardo DiCaprio, Shaquille O’Neal, LeBron James, Paul Rudd, Lil Jon, Kim Kardashian, Kanye West, Lady Gaga ve daha birçok ünlü isim maçı yerinden takip etti. Devre arası şovunda RnB yıldızlarından Usher sahne alırken ünlü isme Alicia Keys ve Ludacris gibi tanınmış sanatçılar eşlik etti. İşte Vegas’taki bu ışıl ışıl ünlüler geçidi arasında oynanan karşılaşma sonrası tam 525 özel uçak aynı gece ABD’nin farklı noktalarına yolcularını taşımak üzere havalandı.
Traffic departing Las Vegas following the Super Bowl. 525 business jets departed the Las Vegas area after the game ended. pic.twitter.com/N8GH2U1PvU
— Flightradar24 (@flightradar24) February 13, 2024
Chemmy Alcott BBC’de yayınlanan yazısını 3 Şubat tarihinde kaleme aldı. 11 Şubat’ı 12 Şubat’a bağlayan gece oynanacak Super Bowl maçından sonra kalkacak jet sayısından habersizdi elbette kalemi aldığında. Ancak endişesi onca uçak kalkamadan önce de çocukları içindi, o endişenin ne kadar yerinde ve doğru olduğu Las Vegas’taki ünlü akını sonrası meydana gelen hava trafiğinin yaratabileceği iklim erozyonuyla yeniden kanıtlandı. Üstelik artık o kanıt için uzun vadede beklememize de gerek yok. Evet Alcott yazı başında 2040 yılında kış sporlarının başına gelebileceklerden söz ediyor, evet zaten yazısının temel konusu çocukları için duyduğu endişeden ibaret ancak o çocuklar daha büyümeden birçok şey elimizden kayıp gidiyor. Alcott sanat eserlerine zarar veren bir aktivistin kendini haklıyken haksız duruma düşüren öfkesiyle göstermiyor öfkesini. Yaşadıklarıyla, tecrübesiyle, her şeyden önce bir annenin çocuklarının hayallerini koruma güdüsüyle yazıyor: “Çocuklarımın kayaktaki gelecekleriyle alakalı yüzde 100 korkuyorum. Onlar benim profesyonel kayakçı olduğum hayatı yaşayamayacaklar. Eskiden her yaz kayak yapmak için Yeni Zelanda’ya uçardım, ancak bu çocuklarımı teşvik edeceğim bir şey değil çünkü gezegen için iyi değil. Bu yüzden şu anda kar üzerinde geçirebildiğimiz her anın tadını çıkarıyoruz çünkü bu anların sonsuz olmadığını biliyoruz.”
Chemmy Alcott’ın yazısına buradan ulaşabilirsiniz: https://www.bbc.com/sport/winter-sports/68151487