Kısa vadeli dış borçta tehlikeli artış

2023 Ekim sonu itibarıyla orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç verisi kullanılarak hesaplanan kalan vadeye göre kısa vadeli dış borç stoku eylül ayına göre yüzde 4,2 artışla 219,9 milyar dolara yükselerek rekor kırdı. Bu rakam eylül ayında 211 milyar dolardı. 219,9 milyar dolarlık stokun 16,3 milyar dolarlık kısmı, Türkiye’de yerleşik bankaların ve özel sektörün yurt dışı şubeleri ile iştiraklere olan borçlarından oluşuyor.

Borçlu bazında değerlendirildiğinde, toplam stok içinde kamu sektörünün yüzde 19,8, Merkez Bankası’nın yüzde 20,8, özel sektörün ise yüzde 59,4 oranında paya sahip olduğu gözlendi. Orijinal vadesine göre ise ekim sonu itibarıyla kısa vadeli dış borç stoku 2022 yıl sonuna göre yüzde 14,5 oranında artışla 170,7 milyar dolara yükseldi.

Bu dönemde bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku yüzde 5,5 oranında artarak 65,7 milyar dolar olurken, diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku yüzde 9,5 oranında artarak 59,2 milyar dolara ulaştı.

Bankaların yurt dışından kullandıkları kısa vadeli krediler, 2022 yıl sonuna göre yüzde 16,8 oranında artarak 12,5 milyar dolara yükseldi. Banka hariç yurt dışı yerleşiklerin döviz tevdiat hesabı yüzde 7,5 oranında azalarak 20,0 milyar dolar, yurt dışı yerleşik bankaların mevduatı da yüzde 10,1 oranında artışla 18,5 milyar dolar oldu. Ayrıca, yurt dışı yerleşiklerin TL cinsinden mevduatları geçen yıl sonuna göre yüzde 11,7 oranında artışla 14,7 milyar dolara yükseldi.

Özel sektörün yurt dışı kredi borcu ekimde arttı

İthalat borcu geçen yıla göre yüzde 9,2 arttı

Diğer sektörler altında yer alan ithalat borçları, 2022 yıl sonuna göre yüzde 9,2 oranında artarak 53,2 milyar dolar oldu. Borçlu bazında incelendiğinde, tamamı kamu bankalarından oluşan kamu sektörünün kısa vadeli borcu 2022 yıl sonuna göre yüzde 13,3 oranında artarak 32,7 milyar dolara yükselirken, özel sektörün kısa vadeli dış borcu yüzde 5,4 oranında artarak 92,2 milyar dolar oldu.

Alacaklı bazında incelendiğinde, özel alacaklılar başlığı altındaki parasal kuruluşlara olan kısa vadeli borçlar yıl sonuna göre yüzde 24,9 oranında artarak 92,8 milyar dolar, parasal olmayan kuruluşlara olan borçlar yüzde 3,5 oranında artarak 76,6 milyar dolar oldu.

2022 yıl sonunda 676 milyon dolar olan kısa vadeli tahvil ihraçları, 2023 Ekim sonu itibarıyla 1 milyar dolar olarak gerçekleşti. Aynı dönemde resmi alacaklılara olan kısa vadeli borçlar 269 milyon dolar oldu.

Ekim sonu itibarıyla kısa vadeli dış borç stokunun döviz kompozisyonu yüzde 50,8’i ABD Doları, yüzde 23,1’i euro, yüzde 9,7’si TL ve yüzde 16,4’ü diğer döviz cinslerinden oluştu.

Ziraat Deutsche’den 1,75 milyar euro finansman sağladı

Bu arada Ziraat Bankası, Deutsche Bank ile vadesi 5 yıla kadar uzatılabilecek şekilde 1,75 milyar euroluk dış finansman imkanı sağlayan kredi ve fonlama anlaşması imzalandı.

Açıklamada, ülke ekonomisinde yaşanan olumlu gelişmeler ile son dönemde iyileşen yatırımcı algısı ve finansman koşulları çerçevesinde yapılan anlaşmadan sağlanacak fonlama ile bankanın başta ihracatçılar olmak üzere ülkenin ekonomik gelişimi için öncelikli olan tüm sektörlere, sorumlu, etkin ve sürdürülebilir bankacılık anlayışı doğrultusunda katkı sağlamaya devam edeceği belirtilerek, “Dış finansmanda derinleşme ve çeşitlendirme yönünde atacağımız benzer adımlarla uluslararası paydaşlarımızla yakın işbirliğimizi ve başta ihracatçılarımız olmak üzere ekonomimize desteğimizi artırarak sürdüreceğiz” ifadelerine yer verildi.

Prof. Hakan Kara açıkladı: Rezervlerdeki rekorun nedeni bankaların daha kolay borç bulması