The New York Times’ın 500 kişilik jüriye seçtirdiği 21. yüzyılın en iyi 100 kitabı listesini inceledik; Türkçeye çevrilen 74 kitabı belirleyip konularıyla birlikte sıraladık. Listede Can'dan dokuz, YKY'den sekiz, Everest'ten yedi kitap var.
Her Şeyin Hikâyesi
Richard Powers
Çevirmen: Kıvanç Güney
İthaki Yayınları, 2024
roman, 584 sayfa.
2019 Pulitzer kuru ödülünü kazanan kitap, tüketen insani hırsların karşısında ağaçların şefkatinden yana olanların hikâyesi.
Amerikan edebiyatının son yıllardaki popüler isimlerinden Richard Powers’ın ağaçlara büyük bir saygı duruşu niteliğindeki ‘Her Şeyin Hikâyesi’, doğayı, insanları, uygarlığı birbirine bağlayan ağları tüm azametiyle göstermeye çalışıyor: Dünyanın farklı yerlerinden gelmiş insanların Amerika’ya köklerini salarken yanı başlarında her yere uzanmış ağaçların imkânlarından yararlandıklarını; buna karşılık kendi uygarlıklarını kurarken hayat veren ağaçların soyunu nasıl tükettiklerini anlatıyor.
Çok farklı karakterde insanların birleşerek ağaçları kurtarmak için nasıl çırpındıklarını, kimi zaman heba olsalar da attıkları tohumların ne kadar etkili olacağını zarafetle işliyor.
Kefaret
Ian McEwan
Çeviren: Püren Özgören
Yapı Kredi Yayınları, 2024 (7. baskı
roman, 336 sayfa.
The Washington Post’un “Bugün İngilizce roman yazan hiç kimse Ian McEwan’ı gölgede bırakamaz” yorumunu yaptığı İngiliz yazardan sinemaya da uyarlanan heyecan verici bir başyapıt.
1935 yazında bir gün, Tallis ailesinin on üç yaşındaki kızı Briony, ablası Cecilia ile ailenin hizmetçisinin oğlu, Cecilia’nın çocukluk arkadaşı Robbie arasındaki bir yakınlaşmaya şahit olur. Briony’nin yetişkinlerin dünyası hakkındaki bilgisizliği ve hikâye anlatmaya olan merakı, üçünün de hayatını derinden etkileyecek bir suç işlemesine neden olacaktır.
Kahramanlarının altüst olan hayatlarını İkinci Dünya Savaşı’na, oradan da yirminci yüzyılın sonlarına kadar takip eden ‘Kefaret’, aşk, savaş, çocukluk ve hikâyelerin gücü hakkında unutulmaz bir roman.
Amerikana
Chimamanda Ngozi Adichie
Çeviren: Zeynep Çiftçi Kanburoğlu
Doğan Kitap, 2023
roman, 584 sayfa.
Chimamanda Ngozi Adichie’dan, ırklar, kültürler, sınıflar, önyargılar, kadınlık-erkeklik ve aşk üzerine olağanüstü bir roman.
Ifemelu, iç savaşın hüküm sürdüğü Nijerya’da bir Igbo; üniversite eğitimi için gittiği Amerika’da bir siyah; Afro-Amerikalılara göre bir Afrikalı; yıllar sonra dönüş yolunu tuttuğu ülkesinde ise bir Amerikana, yani Amerikanlaşmış bir siyah… ‘Zenci kıvırcığı’ saçlarını kimyasallarla düzleştirmeden, tenini renk açıcılarla en azından melez olduğunu düşündürtecek kadar açmadan var olmanın yollarını bulmaya çalışan; geleneğin, milliyetçiliğin, ırkçılığın ve endüstrileşmiş güzellik anlayışının dayatmalarından kurtulmaya çalışan bir kadın. Bloğunda yazılar yazıyor ve yaşadığı her aşk onu ilk aşkına götürüyor. İlk aşk ve anayurt, zamanın tozuna bürünmüş biçimde, orada öylece bekliyorlar; Amerikana’dan bir şans daha istercesine.
Bulut Atlası
David Mitchell
Çeviren: Bilge Gündüz
Doğan Kitap, 2011
roman, 640 sayfa.
Her öykünün farklı bir dil, üslup ve teknikle anlatıldığı ‘Bulut Atlası’, roman olmaktan çok öte, insanoğlunun iktidar uğruna türdeşlerine ve doğaya verdiği zararların ve yol açtığı ‘kıyamet’in ele alındığı bir destan…
1850, Yeni Zelanda: Noterlik görevinden Kaliforniya’daki evine dönen Adam Ewing;
1931, Belçika: Münzevi dâhi müzisyen Ayrs’ın nota kâtipliğini yapan, aile mirasından mahrum edilmiş besteci Robert Frobisher;
1975, Kaliforniya: Bir nükleer santralı araştırırken ölümle yüz yüze gelen gazeteci Luisa Rey;
Günümüz, İngiltere: Kendisini zengin eden yazarının gangster kardeşlerinden kurtulmaya çalışan yayıncı Timothy Cavendish;
Gelecek zaman, Kore: Sisteme isyan ederek ölüme mahkûm edilen android garson kız Sonmi~451;
Gelecekteki bir tarihöncesi, bir Pasifik adası: Bilimin ve uygarlığın çöküşüne tanıklık eden genç yerli Zachry.
Bu altı kahramanı birbirlerine ve bütün insanlığa bağlayan ne olabilir?
Son Samuray
Helen DeWitt
Çevirmen: Volkan Yalçıntoklu
İthaki Yayınları, 2007
roman, 597 sayfa.
Tek gecelik bir aşkın ürünü olan Ludo gerçek bir dehadır. Henüz dört yaşındayken Homeros’un ‘Odysseia’sını okumuş, Yunanca, İbranice, Latince, Japonca öğrenmiş, pek çok matematik teorisini çözmüştür.
Okul hayatının onun dehasını sınırlayacağını düşünen annesi Sibylla, Luddo’nun evde eğitim görmesine karar verince ikisi de dış dünyayla kendilerine özgü, uzak bir bağ kurarlar. Ludo’nun bir erkek modele sahip olması için Sibylla onu, Akira Kurosawa’nın ‘Yedi Samuray’ını örnek göstererek büyütür.
Ancak Ludo, biyolojik babasını merak etmektedir ve annesinden yardım alamayınca ‘Yedi Samuray’dan aldığı ilhamla, astronomiden edebiyata kadar uzanan geniş bir alanda ‘kahraman’ ve ‘mükemmel’ babasını aramaya başlar.
“Bitimsiz bir yaratıcılıkla dolu, nükteli, özgün bir kitap.” Kirkus Reviews
Söyle Hayalet, Şarkını Söyle
Jesmyn Ward
Çeviren: Begüm Kovulmaz
Doğan Kitap, 2018
roman, 264 sayfa.
National Book Award’ı iki kez kazanan tek siyahi kadın yazar olan ve NY Times’ın ’21. yüzyılın en iyi 10 kitabı’ listesine üç kitabıyla giren Jesmyn Ward’ın benzersiz romanı ‘Söyle Hayalet, Şarkını Söyle’ Güney Amerika’da siyahi bir ailenin yoksulluk, ırkçılık, çaresizlikle yoğrulmuş öyküsünü şiirsel bir dille anlatıyor.
Beyaz babasının yokluğunda ergenliğin, yoksulluğun ve hiç olmayan bir annenin acısını yaşayan 13 yaşındaki Jojo; beyaz kocasına duyduğu tutkulu aşk ve uyuşturucu arasında gidip gelen anne Leonie; ve şarkı söyledikçe hem bu yoksul ailenin hem de Amerika’nın tarihini aralayan hayaletler.
Irkçılık, aşk, hayat, dostluk ve ergenlik üzerine olağanüstü bir roman.
İnci Gibi Dişler
Zadie Smith
Çevirmen: Mefkure Bayatlı
Everest Yayınları, 2022 (15. baskı)
roman, 550 sayfa.
Zadie Smith ilk romanı ‘İnci Gibi Dişler’in 80 sayfalık müsveddesini yayınevine teslim edip 250.000 pound avans almış, kitap 2000’de piyasaya çıktığı andan itibaren de İngiltere’de ve tüm dünyada büyük bir başarıya imza atmıştı. Ve o zaman henüz 25 yaşındaki yarı-Jamaikalı Smith, Charles Dickens, Salman Rushdie, John Irving gibi isimlerle karşılaştırılmıştı. Guardian ödülünü kazanmasının ardından Julian Barnes şöyle demişti: “Bir romancı olarak içim kıskançlık ateşiyle kavruluyor.”
Milenyumun ilk edebiyat yıldızı Zadie Smith’in, Time dergisinin 1923-2005 yılları arasında ‘İngilizce Yazılmış En iyi 100 Roman’ listesine de giren ‘İnci Gibi Dişler’i, her türlü aşırılığın revaçta olduğu Londra’nın kenar semtlerinden birinde, farklı renklerin, farklı dinlerin ve farklı kuşakların, Jones’lar, İkbal’ler, Chalfen’ler gibi üç renkli bir ailenin, çoluk çocuk birbirinden matrak hikâyeleri etrafında, göçmenlerin, geleneklerin, İngiliz orta sınıf ailesinin ve alt-kültürlerin ağzına kadar dolu bir cümbüş sürahisine daldırılıp daldırılıp çıkarılan bir parodisi; uçuk bir kızdan delice ironilerle dolu çılgınca bir roman, tadı damağınızda kalacak bir edebiyat şöleni.
Kasırga Tutulması
Jesmyn Ward
Çeviren: Solina Silahlı
Doğan Kitap, 2019
roman, 280 sayfa.
‘Söyle Hayalet, Şarkını Söyle’ ile bütün dünyada büyük yankı uyandıran Jesmyn Ward’dan aşk, dostluk ve aile bağları üzerine National Book Award ödüllü bir roman.
“Aşktı bu ve can yakıyordu.”
Esch 14 yaşında. Üç erkek kardeş, alkolik bir baba, yeni doğum yapmış köpekleriyle, yoksul evlerinde Katrina Kasırgası’nı karşılayacaklar. Katrina’nın bütün gücüyle Kıyamet Günü’ne hazırladığı yoksul dünyada Nuh’un Gemisi’ne kimler binecek? Annesiz bir çocukluğu birbirine tutunarak geçiren çocuklar. Karnında taşıdığı taze hayatı, köpek China’dan öğrenerek korumaya çalışan Esch. Dostluklar. Bir Çukur’un içinde umutla geçirilen hayatlar… Peki ya aşk?
Cenaze Evi Şenlik Evi –
Bir Aile Trajikomedisi
Alison Bechdel
Çeviren: Barış Gümüşbaş
Bilgesu Yayınları, 2010
çizgi roman, 232 sayfa.
Kült haline gelmiş bir çizgi roman sanatçısından, bir ailenin işlettiği cenaze evi, cinsel kaygılar ve önemli kitaplar üzerine, gotik şaşırtmacalarla bezeli, cüretkar ve dahice bir yaşam öyküsü.
Alison Bechdel’in büyük bir başarı yakaladığı bu kitap, bir ailenin karanlık ama komik öyküsünü Bechdel’in sevimli gotik çizimleri eşliğinde anlatıyor.
Alison’ın babası, tarihi yapıları koruma uzmanı, ailenin Viktorya döneminden kalma evinin restorasyonu konusunda takıntılı bir onarımcı, aile cenaze evinin üçüncü kuşak işletmecisi, lisede edebiyat öğretmeni, soğuk ve mesafeli bir baba ve sonradan anlaşılacağı üzere, erkek öğrencileri ve çocuklarının bakıcısıyla ilişkisi olan, kendini gizlemiş bir eşcinsel. Yer yer yürek burkan, yer yer müthiş komik bu anlatıda, bir kızın babasına duyduğu karmaşık özleme tanıklık ediyoruz. Alison ergenliğinin son döneminde kendi eşcinselliğini ilan ettiğinde, öykünün düğümü bir kefarete doğru hızla ve çarpıcı bir biçimde çözülüyor.
Dünyayla Benim Aramda
Ta-Nehisi Coates
Çeviren: Pınar Umman
Monokl Yayınları, 2016
mektup, 144 sayfa.
Dünyayla Benim Aramda
Bir babadan oğula bilgelik, sevgi ve gözyaşı dolu bir mektup:
“Bilmeni istediğim şey şu: Amerika’da siyahi bedeni imha etmek gelenekseldir, mirastır. İnsanın ülkesinin özündeki ‘aşağı’ olduğunu anlaması gerçekten korkunç bir şey. Sen ve ben, oğlum, o ‘aşağı’yız. Bu 1776’da doğruydu. Bugün de doğru. (…)
Bizler, Derrick Bell’in bir sefer yazdığı gibi, ‘kuyunun dibindeki yüzleriz.’ Ama burada, dipte, gerçek anlamıyla bir bilgelik var ve hayatımdaki iyi şeylerin birçoğu ona dayanıyor. Ve buradaki hayatım gelip sana dayanıyor…” Ta Nehisi Coates
“Sizi uyandırmayı amaçlayan bir kitap… Körlüğe karşı bir uyarı.” The Guardian
“Siyahi erkek, kadın ve çocukların bedenlerinin söz konusu edildiği, Amerika’daki ırklar hakkında bir deneme olan Coates’ın gerçekten şaşırtıcı bu eseri bulunması zor bir güçle sizi yavaş yavaş kavrıyor ve her bir kelimeyi okumaya teşvik ediyor. Bu kitap, çağımızın bir klasiği olarak anılacak.” Publishers Weekly